Henna Niamat is vertrouwd met diabetes. Zes jaar terug werd de ziekte bij haar geconstateerd. „De aandoening is er in soorten en maten. Als ik voorlichting geeft, zeg ik meestal: „Het is een chronische ziekte, maar je hebt type 1 en 2.”Type 1 ontstaat meestal voor het 40e levensjaar en gaat gepaard met duidelijke symptomen. Voorbeelden zijn extreem veel drinken, chronische vermoeidheid en sterke vermagering. Type 2 heette vroeger ook wel ouderdomssuiker maar komt tegenwoordig voor op steeds jongere leeftijd. Naast erfelijke factoren ontstaat deze vorm van diabetes door ongezonde voeding, te weinig bewegen en overgewicht.

Opvallend, zo blijkt uit diverse onderzoeken, is de hoge vatbaarheid van Hindoestanen en Creolen voor diabetes. Zijn ze ouder dan 35 dan vallen ze vrijwel allen in de hoogste risicocategorie. „Tot aan mijn 60e was ik de enige uit mijn gezin bij wie de ziekte nog niet geconstateerd was”, beaamt Niamat. „Voor de uitslag -diabetes type 2- bekend werd, had ik nog geen enkel symptoom opgemerkt.”

Diabetes wordt vastgesteld door de bloedglucosewaarde te bepalen. Bij patiënten die aan de ziekte lijden, is die of te laag of te hoog. Een hoge waarde, ook wel hyperglycemie geheten, is niet altijd direct waarneembaar, maar kan op lange termijn leiden tot schade aan de ogen, nieren en hart- en bloedvaten. Een lage bloedglucosewaarde, ook wel hypoglycemie, kan leiden tot verwardheid of zware hoofdpijn. In het ergste geval treden verlammingen, spraakuitval of zelfs een coma op.

Donderdag begint de Nederlandse Diabetes Federatie een publiekscampagne tegen diabetes. Eerder al riep minister Hoogervorst de ziekte uit tot volksvijand nummer 1. „Je kunt het jaren hebben zonder het te weten”, zegt Niamat. „Daarom vind ik dat dokters elk jaar een totale check-up moeten doen.”

Na de eerste schrik, waarmee de ontdekking van diabetes gepaard gaat, is het volgens Niamat zaak de ziekte te verwerken en te accepteren. „Mijn huisarts zegt wel eens: „Ik zou willen dat elke patiënt zijn ziekte zo serieus nam als jij.”” De patiënt vindt haar aandoening goed te behandelen. „Het is een kennisziekte. Hoe meer je ervan weet, hoe beter je ermee om kunt gaan.”

Inmiddels runt Niamat met negen andere patiënten namens de Diabetes Vereniging Nederland de Diabetes Informatie Post in Den Haag. „Toen we drie jaar terug in Den Haag een gratis prikactie organiseerden, bleek 15 tot 20 procent van de bezoekers onbewust patiënt te zijn.” Het belang van preventie kan Niamat niet genoeg benadrukken. „Door genoeg te bewegen en gezond te eten, verklein je de kans op diabetes type 2.”