„Ernstig bezorgd” is Ousalah als het gaat over de verhouding tussen de twee artikelen van de Nederlandse Grondwet die het meest in de actualiteit zijn: de vrijheid van meningsuiting versus de vrijheid van godsdienst. „De ruimte die wij als imams nog hebben in het kader van de vrijheid van godsdienst wordt steeds kleiner.”Die bezorgdheid bracht woensdag een handvol Marokkaanse imams bijeen in het Haagse perscentrum Nieuwspoort, waar ze in debat gingen met de Kamerleden Koopmans (CDA) en Azough (GroenLinks). Aan het debat deed vooral Koopmans mee. De CDA-nota waaraan het Kamerlid schreef, ”Alles van waarde is weerbaar”, kwam danig onder vuur te liggen.

Volgens de nota, die eerder deze maand verscheen, moet het pakket straffen bij geconstateerde wetsovertredingen uitgebreid worden. Zo moet het mogelijk zijn een imam een preekverbod op te leggen als hij bijvoorbeeld oproept tot geweld, vindt het CDA.

„Als het goed gaat, hoor je niets over imams, en als het niet goed gaat, hebben zij het opeens gedaan. Eén klein foutje en je wordt uitgezet”, fulmineerde een imam -in het Arabisch- in de richting van Koopmans.

De CDA’er antwoordde: „Een imam mag heel veel zeggen, maar oproepen tot haat is in Nederland verboden. Dat gaat in tegen de wet, en dáárop kan een imam wel degelijk aangepakt worden.”

„Onzin, echt onzin!” aldus een man in de zaal.

De imam: „Wanneer is er dan in Nederland een imam voor dat vergrijp veroordeeld? Dat is nog nooit gebeurd! Waar bent u nu eigenlijk bang voor?”

Koopmans: „Nou, er zijn toch AIVD-rapporten te over waarin zorgelijke signalen worden afgegeven over wat er in een heel beperkt aantal moskeeën gebeurt. De oproep om homo’s van hoge flats te gooien -terzijde, ik ben zelf homo- is een van de dingen geweest die ons het gevoel gaven dat er hier en daar toch wat aangescherpt moest worden.”

De imams die woensdag meededen aan het debat, zijn bang voor hun positie. „De rechtspositie van de imam is een van de zwakste in de samenleving”, vond een van de aanwezige geestelijken. „Is er een probleem, dan is het gelijk afgelopen met de verblijfsvergunning.”

De dreiging het land uitgezet te worden, zoals wordt verwoord in de CDA-nota, is ook GroenLinks-Kamerlid Azough een doorn in het oog. „Wat doen we dan met Volkert van der G.? Die heeft toch ook een politieke moord gepleegd? Naar welk land sturen we hem dan? Deze nota versterkt nog eens de gedachte dat moslims heel duidelijk als niet- Nederlanders worden neergezet. Daardoor voelen zij zich alleen maar verder vervreemd.”

Steeds terugkerende vraag van de imams is wie nu moet bepalen wanneer een imam over de schreef gaat. Kan minister Verdonk oproepen tot een test voor alle imams? Maar ook: mag een moslim zeggen dat Jeruzalem onrechtmatig wordt bezet door Israël?

Ja, antwoordde de Rotterdamse prof. A. C. Zijderveld -uitgenodigd als éminence grise op het terrein van sociologie en multiculturaliteit- op die laatste vraag. „Een afwijkende mening is natuurlijk niet verboden. Een politieke mening verkondigen is iets anders dan haat zaaien. Dat wordt het pas als u antisemitische opvattingen gaat verkondigen, of als u gaat oproepen om Joden uit te roeien. Zulke uitspraken gaan tegen de wet. Een mening uiten kan, maar oproepen tot handelingen die tegen het strafrecht ingaan, kunnen niet. Maar omdat tussen agressieve taal en agressief gedrag een vloeiende lijn ligt, zijn morele grenzen veel belangrijker dan die van het strafrecht.”