„Burger krijgt rol in rechtspraak”
DEN HAAG (ANP) - De Nederlandse burger zal in de toekomst een grotere rol gaan spelen in de strafrechtspraak. Volgens de voorzitter van het college van procureurs-generaal, H. Brouwer, is dit op termijn een onvermijdelijke ontwikkeling.
Brouwer zei dit donderdag op een bijeenkomst van de International Association of Prosecutors (IAP), een onafhankelijke organisatie van openbare aanklagers.Brouwer wees erop dat vormen van lekenrechtspraak in tal van landen in opmars zijn. Zo is in het recente verleden in Spanje en Rusland juryrechtspraak ingevoerd en zal Turkije spoedig volgen.
In vergelijking met veel andere landen is in Nederland de rol van de burger in het strafproces minimaal. De invloed van de burger op de rechtspraak wordt overwegend via het parlement uitgeoefend. En ook die invloed is beperkt, omdat de (professionele) rechter in Nederland onafhankelijk is en in beginsel grote beslissingsvrijheid heeft. Het openbaar ministerie wordt geacht het publieke belang zo goed mogelijk te behartigen.
Volgens Brouwer neemt het vertrouwen van de Nederlandse burger in het goed functioneren van de rechtspraak af. Dat heeft meerdere oorzaken, waaronder een verminderd gevoel van veiligheid en breed uitgemeten rechterlijke dwalingen, zoals recentelijk bij de Schiedammer parkmoord.
„Het effect daarvan is”, aldus Brouwer, „dat wat tot dusver de kracht van ons systeem is geweest, nu als de zwakte ervan wordt beschouwd.” Er is steeds minder sympathie voor een systeem van professionals die in het algemene, publieke belang beslissingen nemen. De roep om een grotere rol van de burger in de rechtspraak heeft een breder wordend draagvlak en blijft niet langer beperkt tot partijen als de LPF.
Volgens Brouwer is het zaak een goede balans te vinden als de burger een grotere rol zou krijgen in de rechtspraak. Het moet niet leiden tot rechtspraak die op emoties drijft.
Vorig jaar heeft minister Donner van Justitie een onderzoek laten instellen naar de mogelijkheden om de afstand tussen de rechter en de burger te verkleinen. De bewindsman reageerde daarmee op een voorstel van LPF-Kamerlid Eerdmans om leken- en juryrechtspraak in te voeren. Zo ver wil Donner niet gaan.