„Daar komen de stofwolken vandaan”, wijst A. M. van Buren vanuit zijn slaapkamer richting een enorme afvalberg in de verte. „Regelmatig ligt hier stof op de raamkozijnen. Bovendien raken onze witte kalksteengevels zwartgeblakerd. De meeste bewoners lieten hun huizen zandstralen en impregneren. Een slordige 10.000 euro per woning.”Verantwoordelijk voor de aanslag is firma Monshouwer Beheer, beweren de bewoners. Het overslagbedrijf van zand en grind ligt op steenworp afstand op een bedrijfsterrein aan de Oude Maas. Door de ongunstige ligging van de aangrenzende villawijk, waait stof en zand die richting op.

In 2000 vroeg het bedrijf aan de gemeente Zwijndrecht toestemming een mobiele puinbreekinstallatie te plaatsen. De bewoners zagen de bui al hangen; nog meer stofwolken.

Van Buren: „Een puinbreker zorgt voor zowel grof als fijn stof. Grof stof slaat op onze gevels en fijn stof is zeer schadelijk voor de gezondheid, vooral voor astmapatiënten. Bovendien loopt pal langs de puinbreker een toeristische fiets- en wandelroute.”

Andere wijkbewoners vrezen vooral lawaaioverlast. Medebewoner H. J. ’t Hart: „Die puinbreker heeft al enkele keren gedraaid. Het is alsof ze naast je deur een glasbak legen.”

Bovendien zou Monshouwer het uitzicht bederven, doordat de puinberg 10 meter boven het maaiveld uitkomt waar 8 meter is toegestaan. ’t Hart: „Het bedrijf wil jaarlijks 100.000 ton puin breken. Dat genereert 25.000 vrachtwagenbewegingen. En dat allemaal in een landelijk woongebied. Zo’n bedrijf hoort in de Botlek thuis.”

In 2001 ontstond een bewonerscomité met ongeveer honderd bezwaarmakers. Wat volgde was een juridisch kat-en-muisspel, tot aan de Raad van State toe. Hoewel de provincie een milieuvergunning verleende, sloot het bestemmingsplan een puinbreker uit. Deze viel onder zware industrie en het gemeentebestuur weigerde medewerking.

Nadat de richtlijnen voor puinbreekinstallaties recentelijk zijn versoepeld, diende Monshouwer een nieuwe aanvraag in. Daarop koos het collegebestuur vorige week eieren voor zijn geld. „We verkiezen een nederlaagstrategie”, stelt gemeentewoordvoerder M. van den Heuvel. „Beleidsmatig willen we die breker niet, maar juridisch staan we machteloos. De rechter zal onze weigering onderuitschoffelen.”

De bewoners menen dat B en W de puinbreker wél mogen weigeren. Het collegebestuur benadrukt echter de goede wil van Monshouwer. Van den Heuvel: „Het bedrijf doet er alles aan de overlast te beperken. Zo is de puinbreker verder van de woonwijk geplaatst en er komt een haag met bomen.”

De bewoners stellen dat die effecten te gering zijn. Bovendien vrezen ze dat Monshouwer niet binnen de wettelijke limiet van puin breken blijft. Recent maakte het bedrijf zich schuldig aan illegaal puin breken en kreeg het een dwangsom opgelegd. Directeur H. van Driel van Monshouwer: „We waren daartoe gedwongen, anders zou onze milieuvergunning namelijk verlopen. We hebben het puin breken toen netjes aan de gemeente gemeld. En die wettelijke limiet van 100.000 ton halen we lang niet.”

De bewoners willen hun verzet pas staken als Monshouwer maatregelen neemt. De open installatie moet onder de grond en er moeten goede afzuiginstallaties komen, stellen ze. Van Driel: „Dergelijke investeringen zijn niet realistisch. Het gebroken puin levert ons economisch nauwelijks iets op.”