„Er zijn genoeg ouders die helemaal niks willen”, zegt Van San. „Zij willen iedere instantie buiten de deur houden en hun eigen leven leiden. Maar juist hun kinderen zorgen voor de grootste problemen. Als stok achter de deur kun je ouders voor de keuze stellen om deel te nemen aan een hulpverleningstraject. Willen ze dat niet, dan krijgen ze een boete bij de volgende keer dat hun kind in aanraking komt met de politie.”Is dat juridisch mogelijk?
„Volgens mij is het best te doen. In het Belgische Mechelen kent men die aanpak al voor Marokkaanse jongens.” Lachend: „Meestal kijkt België van Nederland af, in dit geval is het een keer andersom.”

Welke groepen veroorzaken de meeste problemen?
„Het gaat vooral om Antillianen, Marokkanen en Surinamers.”

Wat kwam de adviesraad in zijn onderzoek tegen?
„We hebben met medewerkers van acht basisscholen en tien vmbo-scholen gesproken. De rode draad was dat leraren veel kinderen tegenkomen die niet of nauwelijks opgevoed zijn en een groot deel van de sociale vaardigheden missen. Leraren zijn in toenemende mate opvoeders geworden.”

Wat is de situatie in probleemgezinnen?
„Ik heb vooral ervaring met Antilliaanse gezinnen. Het gaat er soms chaotisch aan toe. Je komt situaties tegen dat een moeder de post al twee jaar niet meer had opengemaakt. Zij had een huizenhoge schuld opgebouwd. Zo’n moeder heeft alleen maar oog voor de financiële problemen en komt aan opvoeden niet eens meer toe.”

Moet Amsterdam net als Rotterdam gezinscoaches krijgen?
„Voor mijn werk praat ik regelmatig met gezinscoaches in Rotterdam. Het idee erachter vind ik niet slecht. Maar hulp met gezinscoaches is te weinig structureel. Je kunt niet na zes maanden hulp de boel de boel laten. Het gezin zal dan vrij snel in het oude gedrag terugvallen. Bovendien komt een gezinscoach meestal niet eens aan daadwerkelijke opvoedingsondersteuning toe. In die zes maanden is hij of zij alleen maar bezig met puinruimen.”

In Rotterdam willen allochtone moeders in een expositie laten zien dat ze net zo goed kunnen opvoeden als autochtone moeders.
„Er zijn inderdaad actieve groepen allochtone moeders die het heel goed doen. Zij kunnen een brug vormen tussen hulpverleningsinstanties en probleemgezinnen. En dat is nodig, want opvoedingscursussen sluiten vaak niet aan bij de groep waar het om gaat.”

Een cultuurkloof?
„In de Antilliaanse gemeenschap worden kinderen doorgaans op een fysieke manier gestraft. Hulpverleningsinstanties kijken daar heel raar van op. Maar voor Antillianen is dat een manier om hun kinderen terecht te wijzen. Ik wil geen pleidooi voeren voor het slaan van kinderen, maar diverse instanties zijn bij voorbaat negatief over een tik uitdelen. Hulpverleners zouden zich meer moeten verplaatsen in de cultuur van hun cliënt.”

Goed gedrag door jongeren moet beloond worden, vindt de Amsterdamse adviesraad. Waarom?
„Als er in een bepaalde wijk problemen of rellen zijn geweest, is er bij overheidsinstanties altijd ineens heel veel mogelijk. Er komt geld en een buurthuis. Jongeren zouden kunnen gaan denken dat zij iets kunnen verdienen met hun gedrag. Dat is een verkeerd signaal.”

In uw advies staat ook te lezen dat ouders onvoldoende betrokken zijn bij de schoolcarrière van hun kinderen. Hoe komt dat?
„Het taalprobleem van de ouders is de belangrijkste oorzaak. Bovendien zijn ze al druk genoeg met hun eigen problemen, waardoor ze onvoldoende aandacht voor kun kind hebben. Sommige ouders weten niet eens waar hun zoon of dochter op school zit.
Wethouder Aboutaleb zei woensdag dat je van een bepaalde groep ouders weinig kunt verwachten. Maar dat vind ik te makkelijk. Daarmee zegt hij eigenlijk dat het goed is dat een categorie ouders opgesloten en uitgesloten blijft. Ik vind dat juist alles in het werk gesteld moet worden om hen erbij te halen.”