Politie moet van eilandjes af
DEN HAAG (ANP) - De 26 politiekorpsen zijn eilandjes en dat is volgens het kabinet niet goed voor de samenwerking, de slagkracht, de flexibiliteit en de kosten. Om dat te verbeteren, stuurt het kabinet aan op één organisatie. De politieman zelf zal niet veel van de verandering merken. De stelselwijziging draait om de bovenlaag: het beheer en de aansturing. Drie wijzigingen met de politie lopen nu door elkaar heen. Wat verandert er precies en wanneer?
SITUATIE NU - Sinds 1994 is Nederland opgedeeld in het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) en 25 regionale korpsen. Voor die tijd waren er een rijkspolitie en een gemeentepolitie (148 gemeenten). De nieuwe wijziging moet vooral de bedrijfsvoering stroomlijnen, zoals automatisering, materieel en personeelszaken. Ook kan het kabinet landelijke prioriteiten opleggen, zoals een hardere aanpak van veelplegers.DRIE WIJZIGINGEN - Deze week behandelt de Tweede Kamer een wijziging van de Politiewet uit 1993, om de minister grotere bevoegdheid te geven. Dat moet voorkomen dat het Rijk met alle politiekorpsen apart prestatiecontracten moet afsluiten. Daarnaast debatteert de Kamer deze week over het advies van de commissie-Leemhuis om de politie bedrijfsmatig centraal aan te sturen. Verder wil minister Remkes (Binnenlandse Zaken) het politiebudget anders verdelen. Sommige korpsen mogen straks uitbreiden en andere moeten inkrimpen, maar Remkes wil dat laatste voorkomen.
LEEMHUIS - Het meeste rumoer is ontstaan over de aanbevelingen van Leemhuis. Vooral de politietop is tegen, omdat de aansturing verandert. Zo verdwijnen de 25 korpsbeheerders, veelal de burgemeester van de grootste stad in een regio. Zij worden vervangen door een landelijke directieraad van drie personen, van wie er één uit de politie komt. Verder blijven per regio alle burgemeesters, de hoofdofficieren van justitie en de voorzitters van de korpschef in een college zitten. De gemeenteraden krijgen straks een belangrijker rol, want zij bepalen gedeeltelijk de prioriteiten en controleren de uitvoering.
KRITIEK - De politietop noemt de centralisatie onnodige energieverspilling en vreest dat zij de opwaartse prestaties van de afgelopen jaren tenietdoet. Tussentijds kwam de politie met een eigen plan om de bedrijfsvoering ook doelmatiger te laten verlopen. Zij mag hier vooralsnog mee doorgaan, omdat het in lijn is met het verdergaande voorstel van Remkes. Ook vreest de politie afname van haar eigen macht.
REMKES - Minister Remkes vindt niet dat de politie de macht kwijtraakt, maar spreekt liever van een nieuwe balans. Wel verdwijnt de vrijblijvendheid. Korpsen kunnen nu nog afhaken als ze het ergens niet mee eens zijn. Straks kan dat niet meer. Het departement vindt de komende wijzigingen lang niet zo ingrijpend als de reorganisatie in 1993. Het ministerie wil nog niets kwijt over de kosten van de stelselwijziging.
TRAJECT - De overheveling van bevoegdheden naar het Rijk kan dit jaar al afgehandeld worden door het parlement. De wijziging naar aanleiding van de commissie-Leemhuis ligt moeilijker. Binnenlandse Zaken werkt hard aan een wetsvoorstel, in de hoop dat de grootste besluiten nog deze kabinetsperiode, voor de verkiezingen in 2007, worden genomen. De herverdeling van het politiebudget zou in januari 2007 moeten ingaan.