De reizigers kunnen via de zuil informatie vragen over de treinreis en in geval van nood hulp oproepen. De consumentenorganisaties, waaronder reizigersvereniging Rover, vrezen voor de sociale veiligheid op de stations. De NS zal alleen „indien nodig” camera’s plaatsen. De consumentenorganisaties zijn voorstander van een preventieve benadering.

De NS zegt in een reactie dat het plaatsen van camera’s mogelijk is, maar dat daar ook veel kosten aan zijn verbonden. „Op sommige stations is het ook niet nodig. Als we merken dat de klanten zich op een bepaald station onveilig voelen, nemen we maatregelen”, aldus een woordvoerder.

Het spoorbedrijf wil op de grotere stations met meer klanten meer medewerkers inzetten en de inzet van personeel op kleinere stations met minder passanten terugbrengen. Er zijn 77 kleine stations met weinig dagelijkse reizigers langs het hoofdspoornet, waarvan „enkele tientallen” nu al onbemand zijn. Die stations worden dit jaar grondig verbouwd en schoongemaakt. Daar komen naast de zuilen ook extra kaartautomaten.

Voor persoonlijke verkoop en informatie kunnen reizigers volgens de NS terecht bij agentschappen op loopafstand van het station of in de dorpskern. Wel is het de bedoeling dat de vrijgekomen ruimtes op de stations gebruikt gaan worden voor telewerkende NS’ers of verhuurd worden aan derden, om zo toch mensen op het station te hebben.

Op de middelgrote stations loopt de kaartverkoop en de informatievoorziening via de Wizzl-winkels. Dit jaar gaat een proef van start met een nieuwe opzet van deze winkels. Ze worden zo omgebouwd dat ze ook kunnen dienen als wachtruimte voor passagiers.

Op de grote stations zal volgens de NS de „meest uitgebreide en persoonlijke” dienstverlening beschikbaar zijn. „Er zullen steeds meer servicemedewerkers in de stationshal en op de perrons aanwezig zijn.”

Volgens het Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer (Locov) heeft de NS met deze nieuwe maatregelen het zogenaamde lokettenakkoord uit 1999 eenzijdig opengebroken. Dat akkoord volgde op maanden van onderhandelen tussen de NS en consumentenorganisaties nadat het spoorbedrijf het voornemen bekendmaakte binnen vier jaar veel loketten te sluiten. Rover zei destijds niet te kunnen bevatten dat de NS dit als serviceverbetering presenteerde. „Het is merkwaardig dat de NS elke keer een verslechtering presenteert als een verbetering”, aldus Rover toen.

Volgens de NS zijn de aanpassingen echter besproken met het Locov, en kwamen uit deze besprekingen zeer waardevolle suggesties voor verbetering van de plannen naar voren. Die aanpassingen zijn opgenomen in de plannen zoals ze er nu liggen, aldus de NS-woordvoerder.

In het akkoord van december 1999 is afgesproken dat ongeveer honderd kleine stations in de toekomst geen loket meer zouden hebben, twee keer zoveel als toen het geval was. De onbemande stations zouden allemaal een camera krijgen. „Nu lijkt er sprake van totale kaalslag”, aldus de woordvoerder van Rover donderdag. Hij vraagt zich af of het nog wel zin heeft afspraken te maken met de NS. „We kunnen nu echter weinig doen, en de beloofde reizigerscommissaris in de raad van commissarissen komt er ook al niet.”

Volgens Rover is de sociale onveiligheid een van de belangrijkste redenen waarom mensen niet in de trein stappen. „De Spoorwegen schieten zichzelf met deze maatregelen dus in de voet.”