De vier grote steden, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag hebben hiertoe dinsdag samen met minister Zalm van Financiën en staatssecretaris Ross van Volksgezondheid plannen gepresenteerd.Over zeven jaar moet de overlast op straat nog verder zijn teruggebracht. Ook de verloedering van daklozen, psychiatrische patiënten en verslaafden moet dan verder zijn verminderd.

De nieuwe aanpak is uniek omdat de gemeenten, het Rijk en alle betrokken hulpverlenende instellingen zoals woningcorporaties en de geestelijke gezondheidszorg met elkaar gaan samenwerken. Verschillende wethouders roemden minister Zalm om zijn aandeel in de plannen. Hij heeft, samen met het Leger des Heils, het initiatief genomen om tot de nieuwe aanpak te komen.

Er komen voor het nieuwe beleid geen extra subsidies. Wel is het zo dat bestaande budgetten anders worden ingezet, zodat per saldo meer geld naar de opvang voor de daklozen gaat. In totaal kosten de plannen 175 miljoen euro. Zalm heeft gezorgd dat er meer geld uit de pot van de AWBZ beschikbaar komt voor de opvang van de zwervers. Het gaat om geld dat nog geen concrete bestemming had. De wethouders krijgen bovendien zeggenschap over gelden van zorgverzekeraars. Volgens Zalm was tot nu toe het probleem dat verschillende partijen niet met elkaar wilden samenwerken en te veel bleven steken in „competentiestrijd en loopgravenoorlogen". Hij noemde als voorbeelden woningcorporaties en instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. Als de partijen hun afspraken niet nakomen, zal de regering de gemeente wettelijke bevoegdheden geven zodat wethouders de instellingen kunnen dwingen om hulp leveren, zo liet Zalm weten.

In 2010 moeten de samenwerkende organisaties 10.000 daklozen in de grote steden een hulpaanbod hebben gedaan. Daarbij moet 60 procent van de daklozen onderdak hebben. Ex–gevangenen mogen na hun vrijlating niet meer op straat terechtkomen. Al over twee jaar mogen mensen die door woningcorporaties uit hun huis worden gezet, niet meer op de keien worden gezet. Desnoods kunnen ze tijdelijk in portocabins worden ondergebracht.

Volgens Zalm kunnen gemeenten en instellingen via bestaande wetgeving al dwang en drang toepassen om daklozen desnoods tegen hun zin onderdak en opvang te bieden. Het is bedoeling dat andere gemeenten de nieuwe aanpak overnemen.