Gaswinning al decennialang ter discussie
ASSEN - De gaswinning onder de Waddenzee kan doorgaan, maar wel met de hand aan de kraan. Zo zal er in de eerste jaren minder gas opgepompt worden dan mogelijk is. Dat staat in de zogenaamde milieueffectrapportage (MER) die de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) gisteren publiceerde.
De discussie over gaswinning in de Waddenzee wordt reeds decennialang gevoerd tussen bedrijfsleven, politiek en milieubeweging. (is0(1969: Tien jaar na de ontdekking van de gasvoorraden bij Slochteren (Groningen) krijgt de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) toestemming om op Ameland gasvoorraden te ontwikkelen. In de drie jaar daarna krijgen Elf Petroland, tegenwoordig Total, en Mobil de exploitatierechten voor gasvelden in de Waddenzee.(is0(
1984: De overheid en mijnbouwmaatschappijen spreken in een herenakkoord af tot 1994 geen gasboringen en -winning te plegen. Maar gaswinning mag hier en daar doorgaan; dat scheelt het kabinet-Lubbers schadeclaims. De NAM haalt gas uit velden oostelijk van Ameland. Total exploiteert het veld Zuidwal tussen Harlingen en Vlieland. Onder de Noord-Friese kust gebeurt dat in het Blijaveld.(is0(
1994: Overheid en mijnbouwmaatschappijen worden het eens over proefboringen in de Waddenzee. Productie is uitgesloten, tenzij vanaf de wal en vanaf platforms buiten de Waddenzee. Op zee zijn installaties taboe. De Waddenvereniging en acht andere milieuorganisaties tekenen beroep aan bij de Raad van State, die een verzoek tot opschorting van dat besluit in 1996 afwijst. (is0(
1999: In het kabinet-Kok ontstaat er een conflict over de kwestie. PvdA-minister Pronk (Milieu) wil een einde aan de permanente toestemming voor de oliemaatschappijen. VVD-collega Jorritsma (Economische Zaken) verzet zich hevig daartegen. Premier Kok bedenkt het ene compromis na het andere. Een groepje van zeven onafhankelijke deskundigen bekijkt de mogelijke gevolgen van het boren naar gas, maar vindt geen een eensluidend advies. Het kabinet hakt de knoop door: er mag voorlopig geen gas gewonnen worden zolang niet zeker is dat er geen onherstelbare schade voor het milieu optreedt.(is0(
2003: Het tweede kabinet-Balkenende neemt in het regeerakkoord op dat voor boren in de Waddenzee een moratorium of stop geldt. Verder staat erin dat de nieuwe regeringsploeg naar een moratorium van tien jaar streeft. Het woord gaswinning valt niet.(is0(
2004: In april concludeert de adviesgroep-Meijer dat extra gaswinning onder strikte voorwaarden kan plaatsvinden. Met (een deel van) het verdiende geld van het aardgas moet fors worden geïnvesteerd in de Waddenzee als natuurgebied. De kokkelvisserij dient te stoppen, aldus het advies.
In juni stelt het kabinet zijn Waddenbeleid vast en besluit het extra gaswinning toe te staan, waarmee de staatskas met 6 tot 8 miljard euro moet worden gespekt. Het trekt een half miljard euro uit voor een Waddenfonds voor de ontwikkeling van natuur en economie in de noordelijke provincies.
2005: De Waddenvereniging legt zich in januari neer bij de extra gaswinning en geeft het verzet op. De organisatie zoekt de dialoog met de NAM.(is0(
2006: De MER is onderdeel van de procedure om een vergunning voor gaswinning te verstrekken. Het ministerie van Economische Zaken begint vandaag de inspraakprocedure. Daarbij kunnen bezwaren worden aangedragen.
De geplande gaswinning vanuit het Noord-Friese dorpje Moddergat moet met 1,6 miljard kubieke meter worden getemperd. Dat betekent dat de NAM niet op volle kracht, maar slechts op 65 procent van de capaciteit kan gaan winnen. Ook mogen andere geplande gasboringen vanaf de wal pas jaren later dan gepland van start gaan. Dit om te voorkomen dat er te snel te veel gas naar boven wordt gepompt. Die langzame gaswinning moet voorkomen dat de bodem van in de Waddenzee al te snel gaat dalen.