Patstelling in politiek over Afghanistan duurt voort
DEN HAAG - De patstelling in politiek Den Haag over de voorgenomen uitzending van Nederlandse militairen naar het zuiden van Afghanistan duurt voort.
Die conclusie trekken de fracties in de Tweede Kamer uit een korte brief die minister Bot van Buitenlandse Zaken dinsdag mede namens zijn collega’s Kamp van Defensie en Van Ardenne voor Ontwikkelingssamenwerking naar de Kamer stuurde.In de brief staat dat de regering pas een definitief besluit over de uitzending van de 1200 tot 1400 militairen neemt als overleg met de Kamer heeft plaatsgevonden. Het is wel de intentie van de Nederlandse regering om militairen uit te zenden, maar voor de regering besluit dit voornemen uit te voeren, wil ze eerst een debat voeren met de Kamer.
Met het uitspreken van het voornemen tot uitzending wijkt het kabinet af van de tot nu toe gebruikelijke gang van zaken. Die houdt in dat het kabinet een besluit neemt over de uitzending en dat vervolgens aan de Kamer ter goedkeuring voorlegt.
Het probleem met de uitzending van militairen naar Afghanistan is dat D66 zich daar tegen fel verzet. D66-fractievoorzitter Dittrich liet vorige week doorschemeren dat de kwestie hem wel een kabinetscrisis waard is. Om D66 binnenboord te houden heeft de regering geen besluit tot uitzending genomen, maar een voornemen tot uitzending. Na het overleg met de Kamer wil het kabinet een definitief besluit nemen.
Door de nieuwe brief van het kabinet staan de zaken er nog precies zo voor als ruim een week geleden, toen het kabinet besloot tot het voornemen tot uitzending. De Kamer was daarover ontstemd en kwam vorige week met spoed in een procedurevergadering bijeen. PvdA, VVD en SP eisten van de regering een duidelijk besluit over de uitzending. Over dat besluit zou de Kamer dan debatteren en er haar goedkeuring aan geven of niet. Zonder een besluit zou de Kamer immers alleen kunnen „keuvelen” over de uitzending. In de ogen van de fracties kan een missie alleen worden goedgekeurd of afgewezen, als de Kamer precies weet wat het kabinet gaat doen.
Het is voor de fracties van PvdA, VVD en SP na de nieuwe brief van het kabinet duidelijk dat het kabinet weigert een besluit te nemen. Volgens PvdA-Kamerlid Koenders is er sprake „van een unieke patstelling die schadelijk is voor de democratie en voor het imago van Nederland in het buitenland.” Hij wijt de besluiteloosheid aan het dictaat dat de D66-fractie de twee D66-bewindslieden in het kabinet, Brinkhorst en Pechtold, heeft opgelegd. Volgens de PvdA-woordvoerder mogen de twee democraten van hun partij niet meewerken aan het besluit tot uitzending.
VVD-Kamerlid Van Baalen vindt dat door de brief van Bot geen goed debat over de uitzending kan plaatsvinden. De liberaal is wel bereid met het kabinet van gedachten te wisselen over de brief. Maar voor de VVD-fractie definitief de procedure wil doorlopen die voor de uitzending van militairen op vredesmissie is afgesproken, zal eerst een definitief kabinetsbesluit op tafel moeten liggen.
De SP’er Van Bommel beschuldigt minister Bot van geschiedvervalsing. „In zijn brief doet de minister het voorkomen alsof het kabinet handelt naar de gegroeide praktijk om pas na overleg met de Kamer een definitief besluit te nemen. Dat is absoluut niet waar”, zegt Van Bommel. „Het is tot nu toe altijd zo geweest dat de regering de Kamer een besluit over uitzending voorlegt.”
De Tweede Kamer bespreekt de brief waarschijnlijk morgen in een nieuwe procedurevergadering.