De vertraging kost zeker 50 miljoen euro. Peijs vindt dat de HSA, een samenwerkingsverband van NS en KLM, het bedrag moet betalen. De exploitant wijt de vertraging echter aan de bewindsvrouw en eist dan ook dat zij met geld over de brug komt.De HSA moet locomotieven huren, omdat de bestelde hogesnelheidstreinen niet op tijd aan het nieuwe beveiligingssysteem van het traject zijn aangepast. Deze treinen hadden eigenlijk vanaf april 2007 moeten rijden. Als de HSA op korte termijn een bestelling voor leasetreinen plaatst, kan de spoorlijn waarschijnlijk in juli 2007 in gebruik worden genomen. Er rijden dan wel minder treinen volgens een uitgeklede dienstregeling met minder tijdwinst.

De oorzaak van de vertraging ligt volgens Peijs bij de HSA. Het samenwerkingsverband heeft volgens haar de treinen te laat besteld. Hoewel de minister weinig trek heeft in procedures over de financiële schade, kan ze de arbitrage niet weigeren. Het contract tussen het ministerie en de HSA biedt namelijk deze uitweg bij conflicten, zei haar woordvoerder.

Volgens de HSA heeft Peijs de specificaties voor het beveiligingssysteem te laat aangeleverd. De Italiaanse fabrikant AnsaldoBreda, waar de treinen zijn besteld, kan het definitieve ontwerp van de treinen daarom niet afmaken.

De bindende arbitrage was voorwaarde voor de HSA om leasetreinen in te zetten. De exploitant is inmiddels druk in gesprek met de leasemaatschappij Angeltrains. Het is echter geen sinecure, zei de woordvoerder. „Het hele proces kost normaal gesproken al drie weken, nu moet het in een paar dagen". Zo moet de Inspectie Verkeer en Waterstaat de locomotieven op de hogesnelheidslijn toelaten. Angeltrains heeft de HSA wel extra tijd gegeven om de voertuigen te bestellen.

Maar minister Peijs gaat ervan uit dat de NS gewoon wél snel treinen bestelt. „Arbitrage betekent niet dat je daarmee moet wachten op de uitspraak", zei ze maandag.