Het Valleiziekenhuis lijdt aan ernstige ademnood. Afgelopen vrijdag bracht de raad van bestuur naar buiten dat er drastisch in het personeelsbestand gesneden moet worden. Anders is een faillissement onontkoombaar. Er komen 160 banen op de tocht te staan. Dat betekent in de praktijk dat ruim 200 mensen weg moeten. Het personeel reageerde verontwaardigd en vindt dat er sprake is van wanbeleid.

De aangekondigde inkrimping maakt deel uit van een compleet saneringspakket, dat in totaal 6,5 miljoen euro moet opbrengen. Het herstelplan van het ziekenhuis is afgedwongen door de bank, die geen nieuwe lening wil verstrekken voordat de financiële huishouding op orde is.

Het ziekenhuis heeft zich de afgelopen jaren diep in de schulden gestoken vanwege automatisering en nieuwbouw. Een en ander is gefinancierd met peperdure kortlopende kredieten. Het omzetten daarvan in langlopende leningen stuit af op een keihard veto van de bank. Die eist een drastische sanering.

Voor de gang van zaken bij het Gelderse Valleiziekenhuis heeft onderhandelaar Baggerman van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie (RMU) geen goed woord over. Toen hij enkele weken geleden lucht kreeg van het naderende financiële debacle, vroeg hij onmiddellijk overleg met de raad van bestuur. De RMU heeft samen met de Abvakabo en de CFO veel leden bij het Valleiziekenhuis.

Dat het ziekenhuis door een totaal bankroet wordt bedreigd, verbaast hem niets. „Er hebben al eerder afslankingsoperaties plaatsgehad. Het ziekenhuis is inmiddels bezig met zijn derde sociale plan. Het lukt maar niet de boel op orde te krijgen. Het ziekenhuis draait al jaren verlies. Iedere keer was er een nieuw potje om het gat te dichten, maar dat houdt een keer op. Het financieel management lijkt tekort te schieten. Er moet eerst eens goed worden uitgezocht waar het aan schort. De patiënt moet eerst op de onderzoekstafel. Pas daarna kan er een goed behandelplan worden opgesteld. Volgens de directie is de gevraagde analyse pas eind deze week gereed. Dat is de omgekeerde volgorde.”

Een van de oorzaken van de financiële perikelen is naar de mening van Baggerman de veel te luxe opzet van het nieuwe ziekenhuis. Bij de bouw is volgens hem niet naar geld gekeken. „De directie beweert dat het een niets met het ander te maken heeft, maar ik vind van wel. De nieuwbouw heeft 150 miljoen euro gekost. Dat bedrag moest volledig door de bank worden gefinancierd. De leningen hangen nu als een molensteen om de nek van het ziekenhuis.”

Bij de gezondmaking van de sukkelende patiënt is het volgens Baggerman zaak om de sterke punten van het ziekenhuis uit te buiten. „De kosten moeten niet zozeer omlaag als wel de inkomsten omhoog. Het ziekenhuis heeft veel hoogopgeleid en zeer gemotiveerd personeel. Ook is er uiterst moderne apparatuur in huis. Het zal toch niet waar zijn dat er een afdeling intensive care gesloten wordt terwijl heel Nederland schreeuwt om intensive care-plaatsen?”

De RMU’er pleit voor de aanstelling van een marketingmanager die de boer op gaat en overal in het land met ziektekostenverzekeraars contracten afsluit. Wachtlijsten die het gevolg zijn van te weinig handen aan het bed kent het ziekenhuis niet. Aan personeel is geen gebrek.

Dat het mogelijk moet zijn de „productie” omhoog te schroeven, is voor Baggerman buiten kijf. Uit de cijfers blijkt dat er van de 600 bedden gemiddeld 100 leegstaan. Daarin verandering brengen, zet meer zoden aan de dijk dan bijvoorbeeld op zondag betaald parkeren voor de parkeergarage invoeren, zoals de raad van bestuur wil. „Belachelijk en onaanvaardbaar”, vindt de RMU-onderhandelaar dat voorstel.

De komende dagen zal er druk worden onderhandeld over de verdere toekomst. De bank wil vrijdag uitsluitsel. Baggerman roept de raad van bestuur op een consistente lijn te volgen. „In overleg met de zeven betrokken vakorganisaties trok het ziekenhuis het plan in om 160 banen te schrappen, maar even later bleek het gewoon nog op tafel te liggen. Zo kunnen we natuurlijk niet met elkaar omgaan.”

Wel is Baggerman zeer tevreden dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen. Het ziekenhuis deed die toezegging gistermiddag tijdens een voorlichtingsbijeenkomst voor het personeel.

Hij vindt dat de overheid het veel te ver heeft laten komen. „Het ministerie had tijdig moeten ingrijpen. Het lijkt tekenend dat het nagelaten heeft zijn verantwoordelijkheid te nemen.”

Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid acht het niet de taak van de rijksoverheid om in te grijpen. „Een ziekenhuis is een particuliere instelling.” Wel was het ministerie onaangenaam verrast dat het via de media over de alarmerende situatie in Ede moest vernemen. „We begrijpen niet waarom er met ons niet is overlegd.”

Ing. E. Klein, voorzitter van de SGP-statenfractie in de provincie Gelderland, heeft het college van gedeputeerde staten in die provincie inmiddels vragen gesteld over de kwestie ziekenhuis Gelderse Vallei. Klein zou onder meer graag zien dat Gedeputeerde Staten de rol van regisseur op zich zouden nemen, „om samen met alle betrokkenen tot een duurzame oplossing te komen.” In geval van nood zou het college ook „eenmalig” bij moeten springen en financiële middelen vrij moeten maken, „ten behoeve van de zorg voor onze naaste”, aldus Klein.