Kok legt krans voor moslimslachtoffers
Premier Kok en minister Herfkens (Ontwikkelingssamenwerking) hebben donderdagmiddag in stilte op een veldje tegenover de compound van Dutchbat in Potocari een krans gelegd. Dit deden zij ter nagedachtenis aan de duizenden moslims die zeven jaar geleden in deze contreien werden vermoord door het Bosnisch-Servische leger.
De ceremonie, vastgelegd door een woud van camera’s, vond plaats bij een eenvoudig gedenkteken dat twee jaar geleden door de Vrouwen van Srebrenica is opgericht.
Met zijn eerste bezoek aan Srebrenica heeft Kok tevens een zwarte bladzijde in de geschiedenis van zijn paarse kabinet willen omslaan. De Nederlandse blauwhelmen bleken als onderdeel van de internationale gemeenschap niet in staat deze volkerenmoord te voorkomen. Voor Kok is dat een dieptragische gebeurtenis, met het ongeluk dat Nederland voor de nabestaanden nog steeds het gezicht is van die internationale gemeenschap.
Van de kant van de bevolking van het nu overwegend Servische Srebrenica was er nauwelijks belangstelling voor het bezoek van de beide bewindslieden. Wel was de plaatselijke pers in groten getale aanwezig.
Aan het eind van zijn driedaagse reis noemde Kok het bezoek „zwaar.” „Het ging over emoties, en die gingen vaak diep, dankzij de intimiteit van de gesprekken met de nabestaanden van Srebrenica.”
Het ging volgens Kok daarbij niet om „emoties tegen Nederland.” Vijandschap zegt hij niet geproefd te hebben, en dat vond Kok bemoedigend. „Het was voor beide partijen een belangrijk bezoek. Maar het boek Srebrenica zal nooit gesloten worden.”
De CDA-fractie in de Tweede Kamer wil van Kok weten waarom hij heeft besloten zijn reis tot het laatst geheim te houden en waarom de Rijksvoorlichtingsdienst alleen het NOS Journaal en het ANP heeft uitgenodigd mee te reizen.
CDA’er Atsma zei donderdag in een brief van Kok te willen weten of er sprake is van „exclusiviteit voor sommige media.” Volgens Atsma moet Kok misverstanden uit de weg ruimen. GroenLinks en PvdA deden de oproep van Atsma af als „een bijzaak.”
Toen dinsdag bekend werd dat Kok in Sarajevo was geland en was begonnen aan een bezoek van drie dagen, reageerden veel media kwaad. Ze deden hun beklag bij de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ). De NVJ sprak van een staatsmedia-apparaat, doelend op de NOS en het ANP. Volkskrant-hoofdredacteur Broertjes zei namens het Genootschap van Hoofdredacteuren dat de vrije nieuwsgaring ernstig in het geding was gebracht.