Kok liet zich vanmorgen per helikopter van Srebrenica naar de Amerikaanse SFOR-basis in Tuzla vliegen en bekeek een huisvestingsproject in Solina. Tijdens de lunch sprak hij uitvoerig met Srebrenica-organisaties in het therapeutisch centrum ”Vive Zene” in Tuzla. Het centrum is gespecialiseerd in psychosociale hulp aan vrouwen en kinderen van omgekomen moslims en is met Nederlandse financiële steun totstandgekomen.

Datzelfde geldt voor het zogenaamde identificatiecentrum dat Kok vanmiddag bezocht. Tot twee jaar geleden werden de lichamen van vermoorde moslims opgeslagen in een verlaten zoutmijn. Met Nederlandse steun is toen een mortuarium gebouwd met het identificatiecentrum. De lichamen van inmiddels 236 vermoorde mensen liggen hier in afwachting van een definitieve begrafenis.

Vanavond zou Kok weer terugvliegen naar Srebrenica. Daar zal hij morgen het programma afsluiten met een kranslegging bij het Potocari Monument, in de buurt van de voormalige basis van de Nederlandse Dutchbat-eenheid.

In de Tweede Kamer en bij organisaties die betrokken zijn bij Srebrenica is met waardering gereageerd op de reis van premier Kok naar de voormalige moslimenclave Srebrenica. Kok begon gistermiddag in de Bosnische hoofdstad Sarajevo aan een driedaags bezoek waarin hij met overlevenden en nabestaanden van de massamoord in Srebrenica spreekt.

Direct na de val van zijn kabinet in april kondigde Kok aan op bezoek te willen bij de nabestaanden in Bosnië. Toen en ook later gaf hij aan dat het geen excuusreis zou worden. „Als het om de schuldvraag gaat, past er maar één naam: die van generaal Mladic.”

Het D66-kamerlid Bakker, voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie die onderzoek gaat doen naar de val van Srebrenica, vindt het positief dat Kok namens Nederland de betrokkenheid met de nabestaanden van de ruim 7000 slachtoffers toont. Hij noemt het „prudent” dat de premier probeert het bezoek in alle rust te laten verlopen.

Ook andere politici prijzen het initiatief en de compassie van Kok. VVD-kamerlid Terpstra: „Het gaat om het medemenselijk gebaar.”

IKV-voorman Faber vindt dat Kok aan de nabestaanden van Srebrenica om vergiffenis moet vragen, zoals de Belgische premier Verhofstadt dat twee jaar geleden deed voor het Belgische optreden aan de vooravond van de genocide in Rwanda.

Faber, die het bezoek van Kok moedig noemt, verwacht een paar moeilijke dagen voor de premier. „Dit wordt geen sinecure. De vrouwen en moeders van Srebrenica staan op hun achterste benen. Het hangt er heel erg vanaf of Kok bereid is te luisteren naar de nabestaanden en in wil gaan op hun vragen of dat hij alleen zijn eigen visie wil geven.”

In de Tweede Kamer hebben de meeste politici begrip voor het besluit van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) om de reis tot het laatst geheim te houden en alleen de NOS en het persbureau ANP uit te nodigen mee te reizen. „Het moet geen show worden”, verwoordt SGP-kamerlid Van der Vlies de gevoelens.