Dat blijkt uit een maandag gepresenteerd onderzoek door Anker Solutions, uitgevoerd in opdracht van het kabinet.Het besef dat de discussie allang wordt gevoerd, roept bij veel mensen de angst op dat het hier om een opzetje gaat om de Europese grondwet er alsnog doorheen te krijgen.

Als de Nationale Europa Discussie er toch moet komen, moet het hoofddoel zijn een antwoord te vinden op de vraag hoe de communicatie door en met Nederlanders over Europa kan worden verbeterd. Het moet verder gaan om de vraag wat Europa kan toevoegen aan Nederland. Een discussie over Europa op zich wordt als weinig aanlokkelijk ervaren.

Anker Solutions beveelt het kabinet daarom aan het debat te laten gaan over „echte” onderwerpen, die nu al op de Brusselse agenda staan of daar zeer binnenkort op komen te staan. „Kies voor controversiële onderwerpen”, adviseert het bureau, „waar mensen het hartgrondig mee eens of oneens kunnen zijn. Een abstracte discussie over Europa heeft weinig tot geen zin.” Mensen willen alleen meepraten als er echt wat op het spel staat.

Staatssecretaris Nicolaï voor Europese Zaken bestrijdt in een reactie dat het kabinet via een omweg toch wil proberen de grondwet er doorheen te drukken. „Dat doen we niet”, aldus Nicolaï dinsdagmorgen in de Volkskrant. „We gaan evenmin de campagne voor de Europese grondwet herhalen. Weg met de Europa-promotie. We proberen erachter te komen wat mensen wél willen.”

Al zijn mensen misschien een klein beetje moe van Europa, ze willen wel degelijk hun mening kwijt, weet Nicolaï. „Die kans krijgen ze nu. Maar uiteindelijk nemen wij de besluiten. Want wij zijn de regering.”

Een referendum over de toetreding van Turkije tot de EU ziet de staatssecretaris niet zitten. „Er zijn andere manieren om de burger serieus te nemen. Door eerlijke politiek te bedrijven en geen fuikbesluitvorming af te spreken waarbij er geen weg terug meer is.”

Een van de belangrijkste conclusies uit het onderzoek van Anker Solutions is dat het nee van het referendum verder reikt dan alleen Europa. „Europa is het slagveld gebleken van een veel bredere vertrouwenscrisis tussen de politiek en de Nederlandse bevolking.”

Het referendum diende als wraakoefening tegen een in zichzelf gekeerde politieke elite die met valse beloften de euro heeft ingevoerd. Politici moeten nu naar burgers toe om het vertrouwen te herwinnen.