De leerlingen van de rooms-katholieke scholengemeenschap De Breul in Zeist weten niet wat hun overkomt. Ze zitten midden in een les als het brandalarm afgaat. Ontruimingen hebben ze wel vaker geoefend, dus dat verloopt vlotjes. Maar het is niet eerder gebeurd dat er buiten een massa mensen met hesjes in allerlei kleuren op hen staat te wachten. Het zijn organisatoren van politie, brandweer en de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR).De pers mag meekijken. Giechelend zeggen Janneke van Impelen (15) en Astrid Ranspeck (14) dat ze niets van een oefening afweten. „Waarom zo’n grote happening? Vorig jaar hebben we ook al een grote oefening gedaan.” Deze keer komt er echter heel wat meer kijken dan een brandje blussen.

Dat blijkt als de brandweer even later met loeiende sirene arriveert. De mannen gaan met de bedrijfshulpverleners (BHV’ers) de school binnen, maar komen er al snel weer uit. Ze zijn beschoten. Er blijkt een gijzeling aan de gang te zijn en er zijn al enkele dodelijke slachtoffers gevallen. De brandweercommandant roept dat er onmiddellijk politie moet komen.

De politie waagt zich het pand niet in. Hier moet een professioneel arrestatieteam aan te pas komen. Het duurt een dik halfuur voordat het team arriveert. Al die tijd klinkt er luid hulpgeroep uit een lokaal waarin enkele leerlingen zijn opgesloten. „Help! Hierboven, help nu eindelijk eens een keer. M’n maatje is gewond. Help!” Rook walmt uit het lokaal.

De situatie is ernstig. Een stevige scholier is door een meisje beschuldigd van verkrachting. De directeur heeft een belastende verklaring afgelegd. De jongen blijkt onschuldig te zijn. Hij is zijn goede naam kwijt en loopt zijn diploma mis. Nu komt hij samen met zijn vader verhaal halen. Met behulp van benzine steken zij twee lokalen in de brand. Leerlingen die dat zien, worden beschoten. Er vallen doden en gewonden. De directeur en enkele personeelsleden worden gegijzeld.

De aankomst van het arrestatieteam is spectaculair. Vier donkerblauwe auto’s komen het terrein op gereden. Op geruime afstand van het gebouw stoppen ze. Mannen met bivakmutsen springen eruit, trekken de kofferbak open en bewapenen zich. Kogelvrij vest aan, koppel met granaten om, pistool in de holster en machinegeweer voor de borst. Ze zijn klaar voor de strijd.

Het tafereel doet een beetje aan Beslan denken. Honderden leerlingen, paniek in de school, gewapende gijzelnemers. Toch is de oefening volgens politiewoordvoerder Ron Looije niet in het kader van terreurdreiging opgezet. „Je kunt het niet vergelijken met wat er in Beslan is gebeurd. Daar kwam veel meer bij kijken. Dit is puur een oefening waarbij de verschillende politiedisciplines met elkaar leren overleggen.”

Overleggen duurt lang. Dat vinden de gijzelnemers ook. De oudste duwt de directeur tegen het raam en zet een pistool tegen zijn hoofd. Met een paar lelijke woorden maakt hij duidelijk dat iedereen weg moet gaan. Zijn zoon doet er nog een schepje bovenop. Hij komt in deuropening staan en schiet richting de brandweer. „Wegwezen!”

Pas na een uur mag het arrestatieteam in actie komen. Langzaam glijdt een donkerblauwe Mercedes richting de hoofdingang. Voorin zit een vrouwelijke onderhandelaar. „Pieter, we willen met je praten.” De gijzelnemer roept wel wat terug, maar dat is onverstaanbaar. Na veel heen en weer geschreeuw mogen drie leden van het team een mobiele telefoon naar de ingang brengen. Beschermd door hun schilden en helmen leggen ze de tocht af.

Opnieuw breken uren van telefonisch overleg aan. Ondertussen is er een neppersconferentie belegd. Studenten van de opleiding journalistiek mogen de loco-burgemeester van Zeist het vuur aan de schenen leggen. Het enige wat hij te zeggen heeft, is: „We hebben besloten de eisen van de gijzelnemers in te willigen.” Wat die eisen zijn, wil hij niet zeggen. Misschien de warme knakworsten die even later bij de hoofdingang afgeleverd worden?

Om zes uur is het lang genoeg geweest. Acht leden van het arrestatieteam komen in colonne op het gebouw af. Granaten vliegen door de lucht en ontploffen met daverende knallen. Binnen gaat het ook niet zachtzinnig toe. Even later komen de gijzelnemers gekneveld en geblinddoekt naar buiten. Einde oefening.

Morgen evalueren de betrokkenen de samenwerking. Voor 1 november wordt een rapport met leerpunten opgesteld.