„We geven geen blanco cheques af”, aldus vice-premier Zalm vrijdag tijdens de wekelijkse persconferentie na afloop van het kabinetsberaad. Zalm, tevens minister van Financiën, verving premier Balkenende, die bij de VN in New York verblijft.

De regering maakt zich wel zorgen over de daling van de koopkracht. Daarom zal het kabinet in december bekijken hoe hoog de olieprijs is en hoeveel geld er in de schatkist zit. Afhankelijk daarvan komt er mogelijk in 2006 een extra verbetering van de koopkracht, aldus Zalm.

Vorige week zei premier Balkenende ook al dat het kabinet wellicht iets extra’s wil doen voor verbetering van de koopkracht. Zalm temperde de verwachtingen vrijdag echter door de koopkrachtverbetering mede afhankelijk te maken van financiële meevallers.

De fracties van CDA en PvdA in de Tweede Kamer lieten donderdag weten dat ze verlaging van de energierekening voor huishoudens willen. Dat kan door de belastingen en accijnzen op elektriciteit en gas te verlagen. De fracties gaan deze suggestie volgende week tijdens de algemene beschouwingen over de begroting voor 2006 aan de orde stellen. Ook VVD en D66 willen iets extra’s doen voor de burger.

Zalm voelt niets voor het plan om de heffingen op gas en elektra te verlagen. „We gaan geen inkomenspolitiek bedrijven met energieprijzen. Dat hebben de Europese ministers van Financiën onlangs met elkaar afgesproken en de Nederlandse regering staat daar achter. Als we de koopkracht gaan repareren, zullen we dat op een andere manier doen”, aldus de bewindsman.

De vice-premier is niet blij met de hoge energieprijzen. Een deel van de koopkrachtverbetering die het kabinet voor 2006 heeft aangekondigd, zal daardoor in rook opgaan. Zalm wilde echter niet alleen pessimisme uitstralen. Hij wees op een analist die denkt dat de olieprijs over een jaar is gehalveerd tot zo’n 30 dollar per vat.

De minister van Financiën legde uit dat hogere olieprijzen de schatkist per saldo niets opleveren. De overheid krijgt wel extra aardgasbaten binnen omdat de prijs van het gas is gekoppeld aan die van olie. Daartegenover staat echter dat door hogere olieprijzen de economische groei afzwakt. „Daardoor dalen de belastingopbrengsten. Ook het aantal werkloosheidsuitkeringen neemt toe”, aldus de bewindsman. Uit berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat de voor- en nadelen van een hogere olieprijs tegen elkaar wegvallen, zo zei Zalm.