Op de weg tussen Hilversum en Kortenhoef kun je het niet missen. Aan de rechterkant van de rijbaan verschijnt tussen de bossen een grote vijver met daarin een beigegekleurd landhuis. Op de koepel prijkt een blinkende windwijzer in de vorm van een oorlogsschip. Het is duidelijk: in dit huis woonde ooit iemand met zeebenen.

De gerestaureerde windwijzer werd vrijdagmiddag onthuld door een verre opvolger van Tromp: vice-admiraal J. Kelder, de huidige commandant van de marine. De onthulling was de kroon op een vijf jaar durende restauratie van het landhuis. Zaterdag kunnen geïnteresseerden er een kijkje nemen. Een unicum, want het landhuis had eeuwenlang een woonfunctie en was dus gesloten voor het publiek. De belangstelling is groot, alle rondleidingen zijn al volgeboekt. „Voor de overige aanmeldingen prikken we nog wel eens een dag”, belooft een medewerker van de Rijksgebouwendienst.

De dienst beheert het landhuis in opdracht van het Rijk. De laatste particuliere eigenaar schonk Trompenburg in 1938 aan de staat. Voorwaarde was wel dat het huis bewoond zou blijven. Begin jaren ’50 stelde architect J. Holstein een restauratie- en onderhoudsplan op. Holstein vond de historische betrouwbaarheid minder belangrijk dan een fraai beeld. Het gevolg was dat verscheidene 17e-eeuwse elementen verloren gingen.

Tijdens de net afgeronde restauratie was historische betrouwbaarheid juist wel belangrijk. Zo is de isolatie van houtkrullen tussen vloer en plafond niet verwijderd, maar geïmpregneerd en teruggeplaatst. De 8 miljoen euro kostende operatie was er vooral op gericht de 17e-eeuwse stijl terug te krijgen. Een ervaren schilder was maandenlang bezig om op het houtwerk de oorspronkelijke marmerbeschildering aan te brengen. Kleine, rechthoekige stukken zijn expres niet beschilderd, om de bezoeker te laten zien hoe slecht de staat van het oude schilderwerk was.

Trompenburg bevat prachtige plafondschilderingen. Het kost echter te veel miljoenen om die achter de verf vandaan te halen. In een klein kamertje kon restaurateur Ruth Jongsma een stuk van 2 bij 3 meter blootleggen. „De verf zat hier zo los, dat we het met een scalpel zo weg konden peuteren. Er kwam een blauwe lucht tevoorschijn. Daarop was een schitterend roodborstje geschilderd. Even verderop ontdekte ik een prachtige wilde eend. Daarna hebben we er vijftig dagen over gedaan om het hele stuk schoon te krijgen. We werkten niet langer dan twee dagen achter elkaar, dan had je al een stevig stijve nek.”

Met afstand het mooiste gedeelte van Trompenburg is de koepelzaal. Vanaf een marmeren vloer, in 1950 door Holstein gelegd, hebben de bezoekers zicht op de vele schilderijen. Rechts het manshoge portret van Cornelis Tromp. Daar recht tegenover zijn vrouw, Margaretha van Raephorst. „Hier ziet ze er best knap uit, maar in het echt schijnt ze oerlelijk geweest te zijn”, vertelt Rob Apell van de Rijksgebouwendienst. „Maar ja, ze was minstens twee keer zo rijk als Tromp zelf, dus in die zin was ze wel aantrekkelijk.”

Op het plafond van de koepel is rondom een balustrade te zien, waarop mensen uit alle werelddelen zich lijken te vergapen aan de zeeheld. „Cornelis had een behoorlijke eigendunk” volgens Apell. „Hij was een patser, die zijn landhuis gebruikte om zijn visite te imponeren.” In de erkers van de koepel zijn de admiraalsschepen afgebeeld waarop Cornelis gevaren heeft. Een daarvan is ”De Witte Olifant”. Ook vier schilderijen van Engelse schepen die door Tromp overwonnen zijn, hangen in volle glorie aan de wand.

Boven de deuropening wordt de roem van Tromp nog eens in een lofgedicht beschreven. ”Geen verf van schilderij. Geen stift, noch punt van staal./ Verbeeld de kracht des Amstels admiraal./ Den Hollandschen Romein, de roem der Batavieren./ Die gouden ketens won, en kroonen van Laurieren./ Die als een blixem viel, in Karels trotsche vloot. En vloog van schip op schip, in ’t aanzicht van de dood./ Die duizenden verwon, die duizenden deed beven./ Dees strijdbaar Tromp zal door geen beeld, maar daden leven”.