„De prins houdt niet van tussenspelen”
Ze zou zaterdag zingen in de trouwdienst van haar neef. Maar prinses Christina belde eerder deze week organist Jaco van Leeuwen op met de boodschap dat ze ervan afziet. „De prinses is niet bij stem”, vertelt Van Leeuwen. „Trouwens, best wel een aparte ervaring om de prinses op je mobiele te hebben.”
Van Leeuwen bespeelt zaterdagmiddag het Knipscheer-orgel in de Grote of St.-Jeroenskerk in Noordwijk-Binnen als daar het vandaag gesloten burgerlijk huwelijk van prins Pieter-Christiaan en Anita van Eijk kerkelijk wordt bevestigd. „Een enorme eer”, reageert de 43-jarige cantor-organist, oud-leerling van Kees van Eersel en Piet Kee.
Of hij zenuwachtig is? „Niet meer dan voor een concert. Maar het zal duidelijk zijn dat dit geen routineklus is. Ik heb er al meer dan 25 uur aan voorbereiding in zitten.”
Dankzij zijn contacten met het bijzondere bruidspaar weet Van Leeuwen hoe de keus op Noordwijk is gevallen. „De prins en zijn verloofde zijn bij diverse kerken in deze regio wezen kijken, maar die vielen allemaal af. Eind mei maakte Pieter-Christiaan op zondagochtend een dienst mee in Noordwijk. Onaangekondigd. De volgende dag werd gelijk de kerk gereserveerd en nog dezelfde week kwam prinses Margriet kijken. Anita’s ouders wonen in Noordwijk aan Zee. Dat zal een rol hebben gespeeld. En ook het aantal zitplaatsen. Deze kerk biedt ruimte aan de 700 gasten die worden verwacht, al zit het gebouw dan wel bomvol.”
Van Leeuwen zal zaterdagmiddag bij het binnenkomen van het bruidspaar samen met twee trompettisten een Trumpet Tune van Purcell spelen. Tijdens de dienst begeleidt hij vier keer de samenzang, waaronder Psalm 118 en ”A Toi la gloire” (U zij de glorie). „Dat laatste lied vond de prins een beetje een begrafenislied geworden door de rouwdiensten van prins Claus, prinses Juliana en prins Bernhard. Ik was dat wel met hem eens en zei: Je kunt je onderscheiden door een keer een ander lied te zingen. Daar voelde het bruidspaar wel voor, maar uiteindelijk is het toch op het programma gekomen. Waarschijnlijk omdat het het lijflied van de Oranjes is.”
De sopraan Henriëtte Feith zal twee liederen zingen, begeleid door Van Leeuwen. Een gebed van Huub Oosterhuis en het Ave Maria van Schubert. „Daar ligt natuurlijk een link met de katholieke achtergrond van de bruid.” Bij het uitgaan van de kerk speelt de organist, opnieuw met de trompettisten, een Mars van Telemann.
Zorgen maakt Van Leeuwen zich over de toonhoogte van zijn instrument. „Het orgel in Noordwijk klinkt iets hoger dan normaal. Bij een gemiddelde temperatuur is het geen probleem om met andere instrumenten te spelen, maar als het door de grote hoeveelheid mensen en de vele televisielampen te warm wordt in de kerk, stijgt de toonhoogte van het orgel nog meer en heb ik een probleem.” En dan? „In het ergste geval begeleid ik de trompettisten op het kistorgel voor in de kerk.”
Van Leeuwen vind het „sympathiek” dat de Oranjes bij bijzondere diensten zo veel mogelijk willen samenwerken met mensen ter plaatse. „Dat was in Delft zo en dat is nu weer zo. Niet alleen ik, maar ook het kerkkoor dat ik dirigeer, werd gevraagd mee te doen. Die boot heb ik afgehouden. Ik vind het niveau van het koor niet representatief en heb het bruidspaar geattendeerd op de Leidse Cantorij onder leiding van Hans Brons. Dat zal nu zingen, maar het blijft aardig dat het bruidspaar eerst kijkt naar mogelijkheden ter plaatse.”
De afgelopen weken had Van Leeuwen „veelvuldig” contact met de prins en zijn verloofde. „Anita van Eijk belde me om de andere dag op om dingen te bespreken. Ze is heel toegankelijk en ik heb de indruk dat vooral zij veel regelt.” Het prinselijk paar heeft geen uitgesproken muzikale wensen aan Van Leeuwen doorgegeven. „Ik heb samen met Hans Brons een aantal suggesties voor de liturgie gedaan. Op een gegeven moment vroeg Anita van Eijk: Weet je nog een mooi stuk als slot? Ik heb haar toen door de telefoon iets laten horen. Ze was het er meteen mee eens.” Over de muzikale smaak van de prins weet Van Leeuwen maar één ding: „Hij houdt niet van tussenspelen.”
Het begeleiden van de samenzang ervaart de Noordwijkse organist als een avontuur. „Als hier met de kerstnachtdienst 700 mensen zitten, wordt er massaal gezongen. Maar of dat zaterdag ook zo is? Ik heb er geen idee van.” Van Leeuwen krijgt de hele dienst een cameraman van de NOS naast zich. „Die heeft vanaf het orgelbalkon een prachtig uitzicht over de kerk.” De organist mag na afloop van de dienst een rekening sturen. „Ik weet alleen nog niet naar wie.”