De RET, het Rotterdamse openbaarvervoerbedrijf, doet er alles aan om de passagiers veilig op hun bestemming te krijgen.

Elfhonderd camera’s, sommige zichtbaar en andere niet, geven zicht op de stations en perrons van de twee metrolijnen in Rotterdam. In de cameratoezichtruimte van de centrale verkeersleiding houden dagelijks vier à vijf speciaal opgeleide RET-medewerkers de beelden in de gaten. „We kijken naar alles wat afwijkt”, licht toezichthouder Hennie toe. „Mensen die treuzelen of zich gek gedragen.”

Hij laat zien hoe hij een camera in het drukste metrostation Beurs kan besturen. Het beeld kan zover inzoomen dat de toezichthouder zelfs op het horloge van een passagier kan zien hoe laat het is.

„We letten extra op tassen”, vervolgt Hennie. „We kunnen meteen een team naar een achtergelaten tas sturen.”

Het alert zijn op terreuraanslagen is onderdeel van het veiligheidsbeleid van de RET. „We zijn goed voorbereid en iedereen weet wat te doen als er zoiets gebeurt”, is alles wat Steven de Vos, hoofd veiligheid van de RET, over de terreurdreiging kwijt wil. Dankzij een intensieve samenwerking met de politie kan op incidenten direct gereageerd worden. „En dus ook op een achtergelaten tas”, stelt De Vos.

Als de toezichthouders vreemd gedrag signaleren, kan de politie dankzij een glasvezelkabel met een druk op de knop de camerabeelden van de perrons direct bekijken. „Pasgeleden hebben we op die manier een brommerdief gepakt. Die was de metro ingevlucht. Iedereen die een station in- of uitgaat staat op de band, dus de politie kan iemand die een station invlucht makkelijk terugvinden”, zegt De Vos.

Ook zien de RET’ers geregeld dat op een station iets aan de hand is. Hennie: „Vanmorgen zagen we een meisje van de trap vallen. Ik hoef dan alleen de hoorn maar op te pakken en heb de politie aan de lijn. Zij gaan er dan meteen naartoe. Op die manier wordt iemand snel geholpen.”

Ook rokende passagiers worden aangesproken. „Als iemand op een station rookt, overtreedt hij de huisregels. Degene die de beelden van de camera bekijkt kan dan een mededeling over het station omroepen over het rookverbod”, zegt De Vos. „Meestal gaat de sigaret dan wel uit. Zo niet, dan sturen we een stationsmedewerker om de roker aan te spreken.”

De reizigers voelen zich volgens De Vos onveiliger op stations wanneer zij bijvoorbeeld verslaafden drugs zien gebruiken, of als er sprake is van vandalisme of verbaal geweld. „Daarom hebben we via het uitzendbureau voor verslaafden Topscore mensen in dienst genomen om onze rijstellen en stations schoon te houden. Zij spreken ook mededrugsgebruikers aan op hun gedrag en dat werkt erg goed. Daarnaast werken we met zorgmakelaars die mensen die hulp nodig hebben ook daadwerkelijk naar hulp toe leiden.”

Justitie vervolgt dankzij strakke afspraken met de RET en de politie steeds vaker mensen die zich bij de RET misdragen. Daardoor zijn er ook meer overlastgevers die een boete krijgen voor hun wangedrag. Controleteams en een snellere komst van politie bij incidenten dragen ook bij aan het gevoel van veiligheid van de reiziger. Reizigers geven het veiligheidsgevoel in de metrostellen momenteel een 6,8, op de haltes een 6,7.

De RET hoopt dat de overgebleven problemen aanzienlijk afnemen zodra de toegangspoortjes naar de perrons in gebruik worden genomen. Zonder kaartje gaat het poortje voor reizigers niet open.

„Terroristen houden we niet tegen met een poortje”, zegt woordvoerster Frouke Albers. „Maar we zijn wel af van junks die even in een hoekje van het perron willen gebruiken. En ook zwartrijden zal dan hopelijk veel minder vaak voorkomen.”