„Een groot aantal mensen is om het leven gekomen door acties van Nederlandse kant”, zei hij tijdens een bezoek aan zijn Indonesische collega N. Hassan Wirajuda.

Bot is in Indonesië om de viering van de zestigste verjaardag van de Indonesische onafhankelijkheid bij te wonen. Het is de eerste keer dat een lid van het Nederlandse kabinet de viering bijwoont.

Tijdens de zogeheten politionele acties in Indonesië zijn aan Nederlandse kant bijna 6000 militairen om het leven gekomen. Aan de kant van de Indonesische strijdkrachten vielen naar schatting rond 100.000 doden. Bovendien vielen er na de eenzijdig door Sukarno uitgeroepen onafhankelijkheid alleen al onder de burgerbevolking van Java naar schatting enkele tienduizenden doden door onlusten.

De toespraak van Bot tijdens een receptie op het Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken werd goed ontvangen. Indonesische hoogwaardigheidsbekleders, parlementariërs en diplomaten applaudisseerden. Wirajuda sprak over een „historisch moment” en verwelkomde de „politiek en morele” aanvaarding door Nederland van 17 augustus als datum van de Indonesische onafhankelijkheid.

In zijn rede ging Bot niet zo ver om zijn excuses aan te bieden namens de Nederlandse regering. Hij noemde het een „harde en bittere realiteit, speciaal voor het Indonesische volk, dat er militaire actie was ondernomen” en dat aan beide zijden vele doden en gewonden vielen. Terugkijkend op de donkere bladzijde in de Nederlandse geschiedenis zei de bewindsman dat „alleen als iemand op de top van de berg staat hij kan zien wat de kortste weg naar boven was geweest.”

„Deze pijnlijke herinneringen zullen nooit verdwijnen, maar mogen een eerlijke verzoening niet in de weg staan”, vervolgde Bot zijn speech. „Laten wij ons richten op het verdiepen van onze vriendschap, met toewijding en in harmonie.”

Wirajuda zei dat Indonesië niet zit te wachten op excuses van Nederland voor de politionele acties. Dat is een zaak waar Nederland zelf mee in het reine moet komen, vindt de Indonesische minister. Hij zei het bezoek van Bot aan de vieringen van zestig jaar onafhankelijkheid, woensdag in Jakarta, zeer op prijs te stellen.

Bot en Wirajuda spraken ook nog over het vredesakkoord voor Atjeh. Nederland doet met tien mensen mee aan een Europese waarnemersmissie in Atjeh. De eerste vijf Nederlandse waarnemers zijn inmiddels aangekomen in Indonesië.