Friezen ziek door giftige rook
De giftige rook die in 2000 door de brand bij afvalverwerker ATF in Drachten vrijkwam, heeft mogelijk 124 Friezen ziek gemaakt. De provincie Friesland, die opdracht gaf tot het gezondheidsonderzoek, schat dat twintig tot dertig mensen ook echt aandoeningen aan het gif hebben overgehouden.
Dat blijkt uit het gezondheidsonderzoek dat donderdagavond in Drachten is gepresenteerd aan mensen die zijn blootgesteld aan de rook. Tijdens de hevige brand bij het afvalbedrijf ATF ging een loods met 480 ton chemisch afval in vlammen op. De brand veroorzaakte grote onrust bij de bevolking. Grootste klacht was dat de overheden de gevolgen van de brand voor de volksgezondheid zouden hebben onderschat.
De conclusies die gisteren werden gepresenteerd, zijn gebaseerd op reacties van 132 omwonenden van de ATF-fabriek. Zij vulden een vragenlijst in. Uit de reacties blijkt dat mogelijk twee kwalen aan de giftige rook zijn toe te schrijven. Het gaat om een huidaandoening en een aandoening aan de luchtwegen. Betrokkenen die hebben aangegeven zeker een van die twee aandoeningen te hebben, worden op kosten van de provincie Friesland medisch onderzocht.
Andere aandoeningen zijn volgens de GGD niet of niet meer in verband te brengen met de ATF-brand. Mede doordat pas uren nadat de brand was uitgebroken metingen werden verricht, is niet duidelijk wat in die periode precies aan giftige rook is vrijgekomen. De onrust onder de bewoners werd gisteravond niet weggenomen. Verschillende betrokkenen hebben klachten die ze zelf onverklaarbaar noemen. Of die klachten zijn veroorzaakt door de ATF-brand, zal nooit duidelijk worden.
De bewoners en ook verschillende statenleden zijn nog steeds boos op de provincie Friesland. Zij vinden dat de provincie veel sneller het onderzoek had moeten laten uitvoeren. Juist omdat het pas vijf jaar na de brand is begonnen, is nauwelijks te achterhalen in hoeverre kwalen en de giftige rook een relatie hebben.
Tegen de directeuren van de afvalverwerkingsfabriek loopt nog een strafzaak. Tientallen getuigen worden nog gehoord. Wanneer de zaak voor de rechter komt, is niet duidelijk. In de wandelgangen denkt men dat de zaak mogelijk wordt geseponeerd, omdat deze al jaren loopt en er nog geen schot in lijkt te zitten.