Een meerderheid keert zich tegen een taaltoets om bij jonge kinderen de grootste achterstanden vast te stellen. Ook mogen scholen in de grote steden niet de dupe worden van de plannen.

Van der Hoeven wil niet meer dat de afkomst van de kinderen meetelt bij de verdeling van het geld. Vooral de opleiding van de ouders gaat een rol spelen. Hoe lager opgeleid de ouders, hoe meer extra geld een school krijgt om leerlingen bij te spijkeren. Dit betekent dat zwarte scholen in de grote steden minder geld tegemoet kunnen zien.

De Tweede Kamer maakt zich daar zorgen over omdat zwarte scholen in de grote steden te veel moeten inleveren. Daarom zou er geld bij moeten om de gevolgen voor de grote steden te verzachten. Van der Hoeven wil de middelen alleen maar anders verdelen, zonder iets extra’s uit te geven.

Zwarte scholen in de Randstad worden ook nog eens getroffen door het voornemen dat zij slechts voor hoogstens 80 procent van hun leerlingen extra achterstandsgeld kunnen krijgen. Een kamermeerheid heeft ook hier moeite mee. PvdA en LPF wijzen dit plafond ronduit af, regeringspartijen CDA en VVD hebben er bedenkingen bij. „Je moet goed kijken hoe dit uitpakt voor scholen die voor bijna 100 procent achterstandsleerlingen hebben", vindt CDA-kamerlid Eski.

Hij wil dat scholen in de Randstad niet al te zeer dupe worden, al hoeft dat niets te kosten. Afschaffing van de taaltoets zou geld besparen, dat dan weer naar de grote steden zou kunnen gaan.

Deze toets moet vaststellen welke groep kinderen de grootste achterstand hebben als ze op de basisschool komen. Voor hen krijgt een school bijna drieëneenhalf keer zoveel geld dan voor leerlingen die helemaal bij zijn. Eerdere voorstellen van minister Van der Hoeven voor een kleutertoets konden op weinig bijval in het parlement rekenen. Ook nu wijst een meerderheid de toets als bureaucratisch, onbetrouwbaar en omslachtig van de hand. „Het is niet alleen een hoop gedoe voor scholen, het is ook buitengewoon fraudegevoelig", vindt D66-kamerlid Lambrechts.

Dinsdag ontving de Tweede Kamer een petitie van de vier grote steden en de werkgevers en werknemers in het basisonderwijs, waarin deze hard stelling namen tegen de nieuwe gewichtenregeling, zoals het plan officieel heet. Het onderwijs vindt dat er meer geld bij moet om zwarte scholen in de Randstad uit de wind te houden. Verder keren ook de ondertekenaars van de petitie zich tegen een taaltoets en vinden ze dat de invoering in 2006 te snel komt.

Donderdag overlegt de Tweede Kamer met minister Van der Hoeven over de plannen.