Vlak voor haar terugkeer naar Nederland werd Karimi maandagavond op het vliegveld van Teheran staande gehouden door militairen. Die ondervroegen haar meerdere malen, doorzochten haar spullen en maakten waarschijnlijk kopieën van haar adresboekje en van haar persoonlijke aantekeningen. Naar eigen zeggen werd ze „bedreigd en geïntimideerd.” Tijdens een volgend bezoek zou haar bewegingsvrijheid aanzienlijk minder zijn, zo lieten de militairen weten.

Terugblikkend zegt Karimi zeer te vrezen voor haar contacten in Iran, voornamelijk mensenrechtenactivisten. De woede van de Iraniërs lijkt zich vooral te richten tegen haar initiatief voor steun aan een satellietzender die de Iraanse bevolking moet voorzien van onafhankelijk nieuws. Daarbij trekt het GroenLinks-kamerlid samen op met haar VVD-collega Van Baalen.

Karimi ontvluchtte haar vaderland Iran in oktober 1982 voor het regime van ayatollah Khomeini. Via Duitsland kwam ze begin jaren negentig in Nederland. Sinds 1998 is ze kamerlid voor GroenLinks. In mei 2003 was ze voor het eerst terug in Iran, tijdens een bezoek van een delegatie kamerleden. Sindsdien bezocht ze Iran vier keer zonder problemen en bouwde er een netwerk op van hervormingsgezinden.

Minister Bot reageerde dinsdag onmiddellijk door de Iraanse ambassadeur in Nederland ter verantwoording te roepen. Verder richtte hij een brief aan zijn Iraanse ambtgenoot Kharazzi. Een oordeel over de behandeling van Karimi door de Iraanse autoriteiten wilde hij overigens nog niet geven. „De minister wil eerst weten wat er aan de hand was. We willen nu het verhaal van Iraanse kant horen”, aldus zijn woordvoerder.

De contacten met Iran zijn gevoelig nu de Europese Unie met het land onderhandelt over het openstellen van het nucleaire programma van Iran voor inspecties van het Internationale Atoomenergie Agentschap IAEA. Bots woordvoerder hield zich daarom gisteren verre van een veroordeling. „Wij waren er niet bij toen haar tasje werd doorzocht. Als er inderdaad gegevens gekopieerd zijn, kan dat natuurlijk niet. Maar daarbij geldt ook dat het niet zo handig was om daar met dit soort papieren rond te lopen.”

De laatste opmerking werd fel bekritiseerd door Karimi’s fractievoorzitter Halsema en door VVD-kamerlid Van Baalen, mede-initiatiefnemer voor de satellietzender. Halsema en Van Baalen verklaarden wel blij te zijn met de snelle reactie van minister Bot. „De papieren van een kamerlid mogen natuurlijk niet worden onderzocht en zeker niet gekopieerd”, aldus Van Baalen.

D66 vindt dat Iran de Geneefse conventies heeft geschonden. Karimi had met haar diplomatiek paspoort niet lastiggevallen mogen worden. D66 wil dat de ambassade in Teheran de contacten van Karimi de komende tijd belt en bezoekt om ze zo te beschermen. Europa moet niet vanwege de nucleaire dialoog slap gedrag vertonen ten aanzien van de mensenrechtenschendingen, aldus D66.