AIVD-top: Mohammed B. verkeerd getaxeerd
De inlichtingendienst AIVD heeft het gevaar van Mohammed B., de man die de moord op Theo van Gogh heeft bekend, „verkeerd getaxeerd.” De bekentenis, die plaatsvervangend AIVD-hoofd T. Bot zondag op tv deed, lijkt in tegenspraak met wat de AIVD tot nu toe beweerde. Daarom wil de PvdA opheldering van minister Remkes van Binnenlandse Zaken.
Bot zei zondagavond in het KRO-televisieprogramma Reporter dat de AIVD het gevaar dat Mohammed B. voor de samenleving vormde, verkeerd heeft ingeschat. „Dat je achteraf moet constateren dat je het in dat opzicht bij het foute eind hebt gehad, is natuurlijk iets waar deze dienst buikpijn van krijgt. Want je hebt iemand, naar achteraf blijkt, gewoon verkeerd getaxeerd.”
Bij de presentatie van het jaarverslag van de dienst zei het hoofd van de AIVD, S. van Hulst, vorige week nog dat de inlichtingendienst in de zaak-Mohammed B. niets te verwijten valt. De AIVD blijft bij die opvatting, zo blijkt uit een verklaring van de dienst. Volgens de AIVD is er geen tegenstelling tussen de uitspraken van Bot enerzijds en Van Hulst anderzijds. „De uitspraak van de heer Bot betekent dat de dienst, terugkijkend, met de kennis van nu, Mohammed B. verkeerd heeft getaxeerd. Dit laat onverlet dat over de beoordeling die destijds, met de kennis van toen, is gemaakt, de AIVD geen blaam treft.”
PvdA-kamerlid Van Heemst blijft de uitlatingen van de AIVD echter verwarrend vinden. „Op het eerste gezicht zijn ze toch tegenstrijdig.” Hij heeft minister Remkes van Binnenlandse Zake schriftelijk om opheldering gevraagd. „De burger moet over een belangrijke zaak als terrorismebestrijding goed en eenduidig geïnformeerd worden. Laat de minister nu maar eens zeggen hoe het zit.”
Van Heemst beseft goed dat het voor politici en bestuurders moeilijk spreken is nu de zaak nog onder de rechter is. „Misschien moet de minister daarom de kamercommissie voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten achter gesloten deuren informeren.”
Belangrijk gegeven in de discussie over het al dan niet nalatig zijn van de AIVD is het feit dat de dienst in 2004 al eens gewaarschuwd is voor Mohammed B. Een lid van de zogeheten Hofstadgroep, Nouredine El-F., gaf toen aan dat B. geobsedeerd was door de jihad. Maar de AIVD vond de verklaring en het aangetroffen materiaal, zoals een door El-F. ondertekend zelfmoordtestament dat volgens hem door Mohammed B. was opgesteld, toen niet geloofwaardig. De dienst ging ervan uit dat Nouredine El-F. de aandacht van zichzelf probeerde af te leiden door de schuld af te schuiven.
Dinsdag moeten twaalf mannen die tot de Hofstadgroep behoren in Rotterdam voor de rechtbank verschijnen. Het gaat opnieuw om een pro-formazitting. Justitie beschuldigt de mannen van deelname aan een criminele, terroristische organisatie die onder meer door het beramen van moord of doodslag het werk van parlementariërs en bestuurders wilde belemmeren.