De ouderraden van het Wartburgcollege in Rotterdam en Dordrecht schrijven dat aan de Tweede-Kamerfracties van CDA, ChristenUnie en SGP met het verzoek dit onderwerp onder de aandacht te blijven brengen bij het kabinet.

In 1978 ondertekende Nederland het Internationaal Verdrag Economische, Sociale en Culturele Rechten. Daarin staat onder meer dat „het secundair onderwijs in zijn verschillende vormen, waarbij inbegrepen het secundaire technische onderwijs en het beroepsonderwijs, door middel van alle passende maatregelen en in het bijzonder door de geleidelijke invoering van kosteloos onderwijs algemeen beschikbaar en voor allen toegankelijk dient te worden gemaakt.”

Aan die belofte voldoet Nederland niet, stelt woordvoerster J. A. van Herk-de Lange namens de ouderraden. „Nederland is het enige land waar zowel lesgeld als boekengeld moet worden betaald.”

Het onderwijs is na 1978 alleen maar duurder geworden, schrijven de raden. De lesgelden zijn van 1989 tot 2001 met 89 procent gestegen en de kosten voor de boeken, afhankelijk van de schoolsoort, met tussen de 59 en 112 procent. Dat is 24 tot 66 procent meer dan op basis van het prijsindexcijfer mag worden verwacht.

De vereniging Ouders en Coo berekende dat het afschaffen van de lesgelden en het gratis verstrekken van de leerboeken, verrekend met de lagere uitgaven in het kader van de Wet tegemoetkoming studiekosten, een extra investering vergen van 309 miljoen euro. Dat is 1,4 procent van de onderwijsbegroting en 0,1 procent van het bruto binnenlands product.

De ouderraden wijzen erop dat op het Wartburgcollege de gezinnen met drie of meer kinderen ruim zijn vertegenwoordigd. De hoge schoolkosten vergen van deze gezinnen grote bedragen, en dat terwijl het belastingstelsel de afgelopen jaren volgens de raden gezinsonvriendelijk is geworden door de afschaffing van de belastingvrije som, die slechts gedeeltelijk wordt gecompenseerd door een belastingteruggave. Daarnaast zijn er kortingen op de kinderbijslag doorgevoerd en is de studiefinanciering ook niet ruimer geworden.

„In deze gezinnen is het om principiële en/of praktische redenen (een groot gezin vraagt om een fulltime manager) niet aan de orde dat beide ouders gaan werken. Drie of vier kinderen voor wie lesgeld, collegegeld en boekengeld betaald moet worden, kunnen een (te) zware belasting worden voor het gezinsbudget. Dit zou een reden kunnen zijn van een bepaalde opleiding af te zien, hetgeen nu juist niet de bedoeling was van het verdrag”, aldus de ouderraden in hun brief.

„De verschillen tussen Nederland en de andere West-Europese landen zijn niet redelijk en billijk te noemen (de kosten bedragen 455 tot 1600 euro per kind meer). Is het onderwijs niet kosteloos te maken, bepaal dan dat de werkelijke onderwijskosten bij iedereen slechts een bepaald percentage van het inkomen mogen uitmaken, via bijvoorbeeld een belastingmaatregel, en lever de schoolboeken tegen kostprijs zonder heffing van BTW.”

In een reactie wijst ChristenUnie-kamerlid Slob erop dat een amendement van zijn hand waarmee hij als eerste stap de voorgestelde verhoging van het schoolgeld voor het cursusjaar 2002-2003 wilde schrappen, het niet heeft gehaald doordat PvdA en D66 op het laatste moment hun steun introkken. Slob bepleit ook de afschaffing van de vaste boekenprijs voor schoolboeken.

Eind november kondigde minister Hermans van Onderwijs aan te zullen onderzoeken of het lesgeld kan worden afgeschaft.