Geheel onverwacht schaarde Van Aartsen zich woensdag wat dat betreft aan zijn zijde. In een interview met het blad Forum van werkgeversorganisatie VNO-NCW laat hij weten dat de VVD het voorlopig niet ziet zitten om te gaan regeren met de PvdA. „Laten we deze klus eerst maar eens afmaken”, aldus de VVD-voorman. „Dit kabinet legt de basis. Ik denk dat de coalitie gewoon door moet in 2007.”

Volgens Van Aartsen moet in de volgende kabinetsperiode nog radicaler worden hervormd dan in deze. „De ballast van de jaren zestig en zeventig moet overboord. De handen moeten uit de mouwen, die geest mag wel vaardig worden over Nederland.”

Ook moet het volgende kabinet iets doen aan de inrichting van de democratie. „Het project van de gekozen burgemeester is nu uitgesteld, maar moet niet apart gezet worden als thema. Bestuurlijke vernieuwing is nodig om meer beweging in de samenleving te krijgen. Politici moeten afrekenbaar zijn. Een gekozen burgemeester kan de burger helderder maken wat hij of zij nu wil met de gemeente.”

De PvdA is voor Van Aartsen geen alternatief meer sinds zij vorige maand in de Eerste Kamer de komst van de gekozen burgemeester blokkeerde. De sociaal-democraten hebben volgens de VVD-aanvoerder bewezen een „ouderwetse” partij te zijn, die niet openstaat voor bestuurlijke vernieuwing, zei hij woensdag in een toelichting.

De VVD heeft volgens Van Aartsen drie hoofdpunten van beleid: werk, onderwijs en veiligheid. „Op elk punt hebben we voldoende vertrouwen in het kabinet.” Met het poldermodel heeft de VVD-aanvoerder minder affiniteit. „De polder is goed voor consensus, maar slecht voor hervorming. Er zitten te veel vertragingsfactoren in het poldermodel. Die moeten wij opruimen.”

CDA-fractievoorzitter Verhagen noemt het in een reactie goed dat Van Aartsen het beleid van dit kabinet wil voortzetten. „Dat is goed voor Nederland.” Anders dan Van Aartsen wil Verhagen het poldermodel handhaven, want „draagvlak voor het beleid is wel belangrijk.” Verhagen laat verder weten dat het CDA ernaar streeft in 2007 opnieuw de grootste partij te worden.

Voor CDA-minister Veerman van Landbouw is het „nog maar de vraag” of hij deel uitmaakt van weer een coalitie tussen zijn partij en de VVD. Op Radio 1 zei de bewindsman donderdagmorgen dat hij daar nog niet zeker van is.

PvdA-leider Bos verklaarde woensdag dat de opmerkingen van Van Aartsen in het blad Forum hem niet verbazen. „De VVD gaat natuurlijk niet nu al aangeven dat ze niet verder wil met CDA en D66. Als je net een huwelijk bent aangegaan, zeg je ook niet dat je eigenlijk liever een ander wilt. Het enige opmerkelijke eraan is dat Van Aartsen het nu al zegt. Kennelijk verwacht hij snel verkiezingen.” Bos voelt zich niet gedrongen tot de vorming van een links bolwerk met GroenLinks en SP, tegenover de elkaar stevig vasthoudende regeringscoalitie. D66 wilde niet reageren.