In 2004 daalde het aantal aangiften van zakkenrollerij in de trein met 57 procent naar 1001 gevallen. Dat houdt in dat er in de Nederlandse treinen per dag ongeveer drie mensen worden bestolen. Dagelijks maken 1 miljoen Nederlanders gebruik van de NS-trein. Het aantal straatroven in stationsgebieden lag in 2004 op 86, tegen 172 gevallen in 2003.

Het aantal aangiften van overige diefstallen, van onder meer bagage en laptops, toonde een iets minder grote daling (24 procent). In 2004 maakten 3232 treinreizigers melding van een dergelijk delict, tegen 4225 in 2003.

De afname van de criminaliteit komt volgens de spoorwegpolitie vooral door de inzet van vliegende brigades. Deze speciale dienst is sinds mei 2003 actief op plekken waar relatief veel criminaliteit en overlast voorkomen. De brigade is de afgelopen jaren uitgebreid van zeventien naar zestig mensen. Komend jaar komen daar nog eens tien speurders bij.

In de buurlanden België en Duitsland is het succes van de Nederlandse spoorwegpolitie niet onopgemerkt gebleven. „Er is sprake van een waterbedeffect naar die landen”, zegt een woordvoerder van de spoorwegpolitie. „We wisselen informatie met hen uit en zien de bekende namen van criminelen nu over de grens weer opduiken.”

In tegenstelling tot de treinreizigers heeft het personeel van de NS wel reden tot klagen over de veiligheid in de treinen. Nadat het aantal gevallen van bedreiging in 2003 fors daalde (van 211 naar 177 aangiften), nam dat aantal vorig jaar weer met 18 procent toe. In 2004 deden 208 NS-employés aangifte van bedreiging. Het aantal gevallen van mishandeling zonder letsel steeg van 117 in 2003 naar 128 in 2004.

Daar staat tegenover dat vorig jaar minder conducteurs het slachtoffer werden van mishandeling met letsel (100 tegenover 108 in 2003). „Dit heeft onze zorg en er wordt al werk van gemaakt”, aldus de woordvoerder van de spoorwegpolitie. „Zo zetten we extra mensen in op trajecten waar problemen ontstaan, zoals onlangs tussen Enkhuizen en Hoorn.”

De cijfers van de spoorwegpolitie schetsen over het algemeen een rooskleuriger beeld dan die uit het vervoerplan van de NS, dat in februari bekend werd gemaakt. Daarin stond dat reizigers en NS-medewerkers vorig jaar te maken hebben gehad met 11.540 situaties van overlast of onveiligheid. Het percentage reizigers dat een incident heeft meegemaakt, als slachtoffer of als getuige, lag vorig jaar op 28.

Ondanks de incidenten noemt de NS reizen met de trein veilig. Het bedrijf erkent wel dat mensen zich vooral in de avonduren onveilig kunnen voelen op het station of in de trein.