Als een asielzoeker bescherming kan krijgen in een veilig derde land, dan mogen lidstaten een aanvraag direct niet-ontvankelijk verklaren, zo staat in het dinsdag gepresenteerde voorstel. „De EU probeert hiermee weer op cynische wijze om haar verantwoordelijkheden op het gebied van vluchtelingenbescherming te ontlopen”, reageert Olivia Sundberg Diez van de internationale hulporganisatie. Hierdoor komt die verantwoordelijkheid terecht bij „landen met minder middelen en minder capaciteit om duurzame bescherming te bieden”, zo vreest zij.

Met het nieuwe voorstel verdwijnt de huidige vereiste dat er een band moet zijn tussen degene die asiel aanvraagt en het veilige derde land waar de asielzoeker naartoe wordt gestuurd door het land waar hij een aanvraag wilde indienen. Amnesty vindt het „chaotisch en willekeurig” om mensen naar landen te sturen „waar ze geen band mee hebben, waar ze misschien maar kort zijn geweest, geen steun krijgen en geen toekomstperspectief hebben”.

De herziening zou volgens Amnesty ook het risico vergroten dat iemand wordt teruggestuurd naar een land waar hij vervolging te vrezen heeft. „De EU laat steeds duidelijker haar onvermogen zien om mensenrechten in haar partnerlanden te respecteren, te controleren en te handhaven,” concludeert Sundberg Diez.

Ook VluchtelingenWerk Nederland (VWN) spreekt van een „zorgwekkende ontwikkeling”. Als de vereiste verdwijnt dat er een persoonlijke band bestaat met het land waar iemand naartoe wordt gestuurd, zou dat volgens VWN kunnen zorgen voor een situatie „waarbij mensen tegen hun wil naar een land worden gestuurd waar zij geen enkele binding mee hebben, en waar de veiligheid voor hen niet gegarandeerd is”.