Regeerakkoord op drie punten anders
Op drie beleidsterreinen heeft de coalitie van CDA, VVD en D66 zaterdag het regeerakkoord bijgesteld: bestuurlijke vernieuwing, onderwijs (inclusief kennis en innovatie) en mediabeleid.
Het kabinet zal voorstellen dat de burgemeester voortaan rechtstreeks door de bevolking wordt gekozen. Hiervoor is wijziging van de Grondwet nodig. Het voorstel dat vorige week in de Eerste Kamer sneuvelde, hield alleen het schrappen van de kroonbenoeming in. Vereiste voor het plan is een tweederde meerderheid in Eerste en Tweede Kamer. Net als voor het oude plan ontbreekt die momenteel. PvdA-leider Bos heeft al op voorhand aangegeven niet te zullen meewerken.
Er komt een breed onderzoek naar de positie van tal van bestuurlijke organen. Het lijstje is lang: versterking van de positie van de minister-president, referenda en burgerinitiatieven, de positie van de Eerste Kamer en van de Raad van State, de procedure voor een grondwetsherziening, toegang tot informatie, bestuurlijke verhoudingen. Volgens Dittrich kan via zo’n onderzoek worden vastgesteld voor welke onderdelen er draagvlak is.
Het kabinet wil gemeenten stimuleren om alvast raadplegende referenda te houden waarmee de bevolking een burgemeester kan aanwijzen. Dit kan al, maar is slechts een paar keer gebruikt en het heeft geen rechtsgrond.
De voorgenomen wijziging van het kiesstelsel is van de baan. Er komt nu een voorstel om de voorkeursstemmen van kiezers meer gewicht toe te kennen. Lager geplaatste kandidaten krijgen hierdoor meer kans in de Tweede Kamer te komen.
De begroting van Onderwijs wordt extra verhoogd met 250 miljoen euro per jaar. Ook gaat er eenmalig 500 miljoen euro naar kennis, innovatie en onderwijs. Tijdens de resterende kabinetsperiode levert dat in totaal 1 miljard extra op.
Conform de wens van D66 krijgen de omroepverenigingen en hun voorzitters minder macht. Ook dient de publieke omroep zich vanaf 2008 minder op amusement te richten.