Er is een onduidelijke situatie ontstaan nu de Tweede Kamer het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (NVVP) van minister Netelenbos (Verkeer) dinsdag niet aannam. De departementen nemen een speciale ruimtelijke ordenings-jurist in dienst.

„De gevolgen zijn zeer ingrijpend”, liet Netelenbos vrijdag na het kabinetsberaad weten. Volgens haar leidt de onzekerheid die is ontstaan „altijd tot vertraging.” Haar departement, dat de consequenties van de stemming in de Tweede Kamer onderzocht, kan nog niet concreet aangeven of alleen procedures later kunnen beginnen of dat ook de daadwerkelijke aanleg van asfalt of rails stokt. Het NVVP moest de basis vormen voor het beleid van de komende twintig jaar.

Omdat het nog nooit is voorgekomen dat een zogenoemde planologische kernbeslissing (pkb) niet is aangenomen, is het juridisch onduidelijk of het verkeersplan nogmaals in gewijzigde vorm kan worden ingediend bij de Tweede Kamer, zoals VVD en CDA beweren. Beide fracties noemden het NVVP niet ambitieus genoeg.

VVD en CDA vinden het voornemen dat auto’s in de spits overal 60 kilometer per uur moeten kunnen rijden te slap. Hun voorstel om dit op te schroeven naar 80 per uur, haalde het echter niet. Volgens het ministerie heeft het „grote ruimtelijke en financiële consequenties” voor projecten als de partijen dit later alsnog willen regelen. Zo kan een aantal ’asfaltplannen’ voor de A1 en de A2 in de knel komen.

Ook voor de geplande projecten na 2010 zijn de gevolgen schimmig. Onduidelijk is of het gereserveerde geld hiervoor beschikbaar blijft en of de samenhang tussen de plannen gegarandeerd is. De komende maanden bekijkt het departement welke stappen nodig zijn om vertraging van projecten zoveel mogelijk te voorkomen. Het gaat daarbij ook over spoorverbindingen zoals de Zuiderzeelijn naar het noorden des lands.

VVD en CDA menen dat er al tijdens de formatie voor een nieuw kabinet een gewijzigde NVVP op tafel kan liggen. De VVD wil hierin zelfs regelen dat langs alle filewegen een extra rijstrook wordt aangelegd. Zo kan het aantal files in vier jaar worden gehalveerd, voorspelde de liberaal Hofstra donderdag. Volgens Netelenbos is dit onzin, omdat bezwaar van bijvoorbeeld de milieubeweging meteen zou worden gehonoreerd door een rechter.