Het kabinet heeft wekenlang overlegd over de nieuwe WAO, waarbij ook is overwogen de operatie uit te stellen. Aanleiding waren problemen bij uitvoeringsinstantie UWV, die had laten weten meer voorbereidingstijd nodig te hebben. „Het kostte moeite de ingewikkelde vragen te beantwoorden", stelde De Geus. Hij verwacht ook nog een stevige discussie in de Tweede Kamer.

Maar volgens de bewindsman is het gelukt een keuze te maken, waardoor het WAO–dossier dat al jarenlang voortsleept tot een goed einde kan worden gebracht. In de afgelopen decennia is al diverse malen geprobeerd het aantal arbeidsongeschikten te beperken.

Kern van de nieuwe Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA), zoals de WAO straks gaat heten, is dat alleen ’volledig’ arbeidsongeschikten nog een uitkering krijgen. Werknemers die 35 tot 80 procent zijn afgekeurd, komen in de regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) en krijgen in principe alleen een loonaanvulling voor dat deel dat ze niet kunnen werken.

De Geus zei te verwachten dat verzekeraars uiteindelijk toch zullen besluiten om mee te werken aan de nieuwe WAO. Donderdagavond werd bekend dat het Verbond van Verzekeraars geen brood ziet in het nieuwe stelsel, zoals het kabinet hen heeft voorgesteld.

Volgens het kabinetsplan moeten zowel uitkeringsinstantie UWV als particuliere verzekeraars de verzekering voor gedeeltelijk arbeidsongeschikten uitvoeren. Hun onderlinge concurrentie moet ervoor zorgen dat ze beter hun best doen omzieke werknemers weer aan de slag te helpen. Maar volgens de verzekeraars ontbreekt een eerlijke startpositie ten opzichte van het UWV, die nu al de WAO uitvoert.

De klacht van de verzekeraars over hun slechte positie betekent niet dat het nieuwe stelsel op de tocht komt te staan. Ook zonder de verzekeraars kan het kabinet de plannen doorzetten.

Volgens premier Balkenende heeft De Geus de ruimte gekregen van het kabinet om met de verzekeraars nadere afspraken te maken, zodat zij een betere uitgangspositie krijgen ten opzichte van het UWV. De premier zei verder blij te zijn dat de WAO–maatregelen per 1 januari kunnen ingaan.

De PvdA–fractie in de Tweede Kamer wil volgende week een spoeddebat met De Geus over de problemen met de verzekeraars. De regeringsfracties CDA, VVD en D66 reageerden eerder deze week behoedzaam, maar niet afwijzend op de kabinetsplannen.