Veteranen onder indruk van eerbetoon bij herdenkingen
De veteranen die afgelopen week de herdenkingen bijwoonden in Limburg en Brabant zijn diep onder de indruk van het eerbetoon dat ze ten deel is gevallen. „Het is goed dat ook na tachtig jaar nog altijd niet is vergeten hoe belangrijk vrijheid is”, zegt de 101-jarige Amerikaan Jack Myers. „Heel indrukwekkend.” Een deel van de tientallen veteranen die ons land bezochten vertrok maandagochtend van Schiphol naar de Verenigde Staten.
Jack Foy (98) draagt met trots het Legioen van Eer dat hij in juni tijdens de herdenkingen rond 80 jaar D-Day kreeg omgehangen. Hij praat gemakkelijk over zijn ervaringen in de oorlog, hoewel zijn gezicht betrekt bij sommige herinneringen. Hij herinnert zich hoe hij tijdens het Ardennenoffensief een maat het leven redde.
„Het sneeuwde hard en het vroor behoorlijk, we gebruikten lakens van een klooster in de buurt als camouflage. Hij werd geraakt in de borst. Ik trok het cellofaan van een pakje sigaretten en legde dat op de wond, maar dacht: die redt het niet. Vijf of zes jaar later ging de bel en stond hij op de stoep - hij leefde nog.”
Foy was betrokken bij de bevrijding van concentratiekamp Buchenwald in april 1945. „Alle inwoners van Weimar moesten komen kijken. Die stad lag vlakbij en ze zeiden dat ze niet wisten wat in het kamp gebeurde, maar je kon de geur van de ovens mijlenver ruiken”, verwijst hij naar de verbrandingsovens voor de omgebrachte gevangenen.
De 100-jarige Arleston Brown uit Louisiana is de enige veteraan van Afro-Amerikaanse afkomst in het gezelschap. Hij was ingezet achter de linies in de aan- en afvoerlijn. Tijdens zijn periode in Europa werd hij met meer respect behandeld dan in het zwaar gesegregeerde zuiden van de Verenigde Staten. „Toen we terugkwamen leek het daar wel erger geworden.” Brown is erg onder de indruk van de mensen die in Limburg en Brabant de herdenkingen bezochten. „Overweldigend.” Ook de Amerikaanse begraafplaats bij Margraten noemt hij heel indrukwekkend.
Volgens Brown heeft de oorlog bijgedragen aan de verbetering van de positie van Afro-Amerikanen. „Na de oorlog wilde president Harry Truman dat het leger inclusiever zou worden. En nu kunnen we voor de tweede keer een zwarte president krijgen.”
Hoewel de gemiddelde leeftijd van de veteranen ongeveer honderd jaar is, was dit wat hen betreft niet de laatste keer dat ze in Europa komen herdenken. „Ik wil zeker terugkomen”, zegt Brown stellig. Foy heeft de volgende herdenking al gepland: „In december ga ik naar Bastogne.”