De aanslag is inmiddels opgeëist door de islamitische terreurorganisatie IS. Of die de aanval werkelijk heeft geïnitieerd is een open vraag. In ieder geval is duidelijk dat de man, die zelf zegt de dader te zijn, is geïnspireerd door het gedachtegoed van de radicaal-islamitische beweging.

De terroristische daad bevestigt dat de terreurdreiging hoog is. Volgens Peter Neumann, hoogleraar veiligheidsstudies aan King’s College in Londen, is deze momenteel vier keer hoger dan in 2022. In Duitsland zijn sinds oktober vorig jaar zes aanslagen geweest en hebben de autoriteiten er 22 kunnen verijdelen.

Dat gevaar beperkt zich overigens niet tot de Bondsrepubliek. Ook in Nederland is dat er. De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid heeft in juni nog gezegd dat dit substantieel is,  het op één na hoogste niveau. Concreet betekent dit dat de kans op een aanslag reëel is.

De terreurdaad voedt in Duitsland, maar niet alleen daar, het debat over het veiligheidsbeleid en het asielvraagstuk. Daarbij groeit de afkeer van de politiek die volgens veel burgers te laks is. Ongetwijfeld zal dat in de Bondsrepubliek van invloed zijn op de verkiezingen die komende zondag in twee oostelijke deelstaten worden gehouden. Waarnemers verwachten dat rechts-radicale partijen daar een forse winst gaan boeken. Zij pleiten voor een asielstop.

De vraag is echter of zij erin zullen slagen het gevaar te keren. Gemakkelijke, afdoende oplossingen zijn er immers niet. Allereerst is het ondoenlijk om alle islamitische vreemdelingen het land uit te zetten, zoals sommige rechtse politici willen. Daarvoor zijn er te veel. Bovendien zijn er ook genoeg moslims die de aanslagen veroordelen. Dat alles neemt niet weg dat een strikter toelatingsbeleid hard nodig is.

Hetzelfde geldt voor het wapenbezit. In Duitsland wordt nu gepleit voor een verbod op het bezit van steekwapens in de openbare ruimte. Dat zou zeker helpen. Maar hoe handhaaf je dit? Het veelvuldig fouilleren van mensen roept verzet op. Dat zou een inbreuk zijn op de privacy van burgers. Wil zo’n verbod echter enig effect hebben, dan is dat wel nodig. En dan nog. Terreuraanslagen kenmerken zich door hun onberekenbaarheid. Daar waar men het niet verwacht, slaat de terrorist toe.

Een vingerwijzing naar een mogelijk doelwit heeft IS echter wel gegeven. De aanslag is volgens een verklaring van de organisatie bedoeld als wraakneming op christenen vanwege hun houding jegens de Palestijnen. Dat vraagt van kerken en christelijke organisaties extra waakzaamheid.