Het CPB komt niet alleen met een vooruitblik op de staat van de schatkist en het begrotingstekort. Het planbureau kijkt ook naar de verwachte ontwikkeling van de economie volgend jaar en de koopkracht van huishoudens: hoeveel hebben Nederlanders te besteden? Ook die zaken zullen van belang zijn, omdat het kabinet zal willen voorkomen dat te veel mensen erop achteruitgaan in de portemonnee. Ze willen ook voorkomen dat het aantal mensen onder de armoedegrens te sterk groeit.

Achter de schermen is in politiek Den Haag al veel werk verzet in de aanloop naar de onderhandelingen over de eerste begroting van het nieuwe kabinet. Officieel beginnen die op woensdag 20 augustus met de eerste begrotingsraad. De cijfers van het CPB komen vrijdag waarschijnlijk naar buiten terwijl de ministersploeg nog bijeen zit op het Catshuis voor de ministerraad.

Het lijkt erop dat Heinen als schatkistbewaarder moet gaan bezuinigen. Als het tekort boven de 3 procentsnorm lijkt te komen (het tekort is dan hoger dan 3 procent van het bruto binnenlands product) „zullen er additionele maatregelen genomen worden, waarbij ten eerste naar uitgavenvermindering wordt gekeken”, zo staat beschreven in het coalitieakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB.

Het kabinet weet ook al van enkele tegenvallers, die optellen tot flink wat miljarden. Beleggers krijgen geld terug vanwege de rechterlijke uitspraken over Box 3, de verkoop van het Duitse deel van staatsbedrijf TenneT is mislukt en het kabinet gaat meer gedupeerde ouders in het toeslagenschandaal compenseren volgens een veel ruimhartigere methode. Welke eventuele meevallers hier tegenover staan moet nog blijken.

Heinen zelf staat ook bekend als iemand die liever naar bezuinigingen grijpt dan naar lastenverhoging. Het kabinet zei zich eerder deze week nog tegenover bedrijven een voorspelbare overheid te willen tonen „die niet steeds de belasting verhoogt als gaten gedicht moeten worden”.