Kerk & religieKerk dichtbij

Al ruim 1000 jaar klinkt in Kamerik het Evangelie

In de hervormde kerk van Kamerik werd in 1924 bij funderingswerkzaamheden een boomstamkist opgegraven. Uit onderzoek blijkt nu dat de kist al ruim 1000 jaar oud is. „Het Evangelie klinkt in Kamerik wellicht al veel langer dan we eerder hebben aangenomen.”

Bastiaan van Soest

4 July 2024 16:22

Cees Meijers (l.) en zijn achterneef Abram Meijers bij het schaalmodel van de vorige Kamerikse kerk. beeld RD, Anton Dommerholt

Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat de fundering van de hervormde kerk in Kamerik moest worden verstevigd. Bij die werkzaamheden kwam een houten boomstamkist tevoorschijn. Uit recent onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat de kist al ruim 1000 jaar oud is.

Botresten

Het is overigens de tweede boomstamkist die bij de kerk gevonden is, zegt Cees Meijers (68), oud-ambtsdrager van de gemeente en schrijver van het boek ”Van Hippolytuskerk tot Hervormde kerk”. „Bij de sloop van de vorige kerk, in 1831, werd al een eerste boomstamkist gevonden. Dat is een doodskist, gemaakt uit een eikenhouten stam. Deze kist ligt nu in het depot van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, maar lag van 1831 tot 1863 bij de aannemer. Destijds lag er bij de botresten een gouden kruisje in de kist. Uit deze opgraving blijkt dat Kamerik ouder is dan gedacht en dat het Evangelie hier wellicht al meer dan 1000 jaar klinkt.”

Abram Meijers (76), achterneef van Cees en eveneens oud-ambtsdrager, haakt in. „Onze predikant, ds. G. Lugthart, schreef in het kerkblad dat het niet aan de Kamerikse bevolking ligt, maar aan de trouw van de Heere dat het Evangelie hier al zo lang klinkt.” De gepensioneerde veehouder wilde graag wat om handen hebben toen hij stopte met het boerenbedrijf. Hij besloot een schaalmodel van de vorige Kamerikse kerk te bouwen, die van ongeveer 1450 tot 1831 in het dorp stond. Voor in de huidige kerk staat het schaalmodel. Meijers laat zien hoe het koor van de van oorsprong rooms-katholieke Hippolytuskerk met een houten schot werd afgesloten. „Daar stond de preekstoel tegenaan. Het koor van de kerk werd verhuurd aan de plaatselijke brandweer, die er de slangen hing te drogen.”

„Onze predikant, ds. G. Lugthart, schreef in het kerkblad dat het de trouw van de Heere is dat het Evangelie hier al zo lang klinkt”” - Abram Meijers, oud-ambtsdrager hervormde gemeente Kamerik

De hervormde kerk in Kamerik. beeld RD, Anton Dommerholt

Geheymschryver

Aangezien het model van de kerk de werkelijkheid getrouw moest weergeven, zochten de achterneven in de archieven naar informatie. Cees, die al eerder drie boeken schreef over bekende boerderijen in Kamerik, vertelt over de zogenoemde ”geheymschryver”, die ook de kerk van Kamerik beschrijft. „Hij liep door het dorp rond en schreef op wat hij zag. In 1760 constateert hij al dat de kerk er „van buyten zeer swak” uitziet. Toch zou het gebouw nog zeventig jaar blijven staan.”

De huidige kerk is in ieder geval het derde exemplaar dat zich op dezelfde plek bevindt. De toren van de kerk is gespaard gebleven en het nieuwe gebouw werd tegen de bestaande toren gebouwd. Abram Meijers: „De toren heeft muren van ruim een meter dik. In vroeger tijden fungeerde de toren dan ook als tijdelijke gevangenis, voor het geval Kamerikkers een misdadiger bij de kladden grepen. Die moest dan eigenlijk naar Utrecht, maar tot die tijd bleef hij gevangen in de toren. Daar was weinig kans op ontsnappen.”

In het gebouw kerkt de hervormde gemeente van Kamerik, met zo’n 800 leden. In de morgendiensten zit de kerk met ruim 500 zitplaatsen vol. Drie enorme kroonluchters domineren de ruimte. Links van de preekstoel staat een nagebouwde herenbank met daarop drie wapenborden, afkomstig uit het oude kerkgebouw. Tegenover de preekstoel het orgel, gerestaureerd in 1972. De bekende hervormde predikant ds. C.A. Tukker, die van 1970 tot 1976 in Kamerik stond, was als adviseur betrokken bij de restauratie. De predikant droeg zelf ook zijn steentje bij aan de inzameling: er werd een grammofoonplaat opgenomen. Ds. Tukker, zelf organist, bespeelde eigenhandig orgels uit de omgeving.

Het boek over de hervormde kerk te Kamerik is te bestellen via ceesmeijers60@gmail.com

Nieuws in beeld