Halsema was een van de sprekers bij de nationale herdenking in het Amsterdamse Oosterpark. Vorig jaar bood koning Willem-Alexander op deze dag excuses aan voor de rol van Nederland in de slavernij. Daarna schreef de PVV, die dinsdag in het nieuwe kabinet komt, in het verkiezingsprogramma dat de partij de excuses wil terugdraaien. Over de komst van Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) naar de herdenking ontstond ophef omdat hij niet wilde terugkomen op eerdere omstreden uitspraken over het slavernijverleden.

Veel organisaties, steden en ook de Nederlandse regering hebben inmiddels excuses gemaakt, noemde Halsema. „Toen Zijne Majesteit zei dat de ketenen verbroken waren, voelden we ons allemaal een beetje vrijer.” Maar pijn die wordt ontkend, kan niet helen, zei de burgemeester. „Omdat oude wonden worden geïnfecteerd met omvolkingstheorieën, wit superioriteitsdenken en xenofobie. Omdat een verbrande huid niet geneest als die telkens weer wordt opengehaald met het brandijzer van het hedendaags racisme.”

De burgemeester benadrukte dat veel mensen „gelukkig” opstaan tegen haat en onrecht. „Aan de mensen die vooruitgang willen terugdraaien, die trots zijn op hun wegkijken, op het ontkennen van andermans pijn zou ik willen vragen: Waarom eigenlijk? Jou wordt toch niets afgenomen? Laten we samen gehoor geven aan de oproep van Typhoon, eerder op deze plek. Hij zei: ‘Wees moedig in je ongemak, sluit je aan bij onze generatie’.”

Volgens de burgemeester kan de huid waar nu nog littekens zitten helen als mensen nieuwsgierig en rechtvaardig zijn, in plaats van bekrompen en rancuneus. „Dan gloort er een Nederland dat zich, met de priemende ogen van de geschiedenis in de rug, laat voortduwen, de blik gericht op een toekomst samen.”

Halsema kreeg meerdere keren applaus tijdens het uitspreken van deze woorden.