Bomen van duizenden kilo’s verplaatsen: Damcon maakt boomkwekerijmachines
De boomkwekerijmachines van Damcon gaan de hele wereld over. Het constructiebedrijf uit Opheusden ontwerpt en fabriceert de apparaten zelf. En dat levert een trouwe klantenkring op.
„Boomkwekers zeggen niet: „We gaan met de bomenrooimachine op pad.” Maar: „We gaan met de Damcon op pad”, vertelt directeur Leendert Scheurwater (53) niet zonder trots. „We zijn echt een begrip bij onze klanten. Iedere klant is een ambassadeur van onze machines. Ik heb nog nooit meegemaakt dat ik niet met een geïnteresseerde bij een klant mag langskomen voor een demonstratie. Ik hoef dan zelf vaak weinig meer te zeggen.”
Scheurwater volgde in september 2007 oprichter Jan van Dam (77) op, die sinds zijn pensioen nog wel betrokken is bij het bedrijf, als verkoopleider. In 2019 werd hij directeur. Met 35 werknemers zorgen beide heren ervoor dat er machines ontworpen, geproduceerd, in elkaar gezet en geleverd worden. In 2017 vertrok de fabrikant naar een nieuw, modern bedrijfspand op het Tree Valley Business Centre in Opheusden. De oude hal, waar ooit de smederij stond waar Van Dam in 1969 het bedrijf startte, was te klein geworden.
„Die smederij had ik overgenomen omdat ik graag voor mezelf wilde beginnen”, leest Van Dam voor van een handgeschreven A4. Hij heeft zich op het interview voorbereid. „Mijn eerste machine was een rooiploeg, een apparaat waarmee de wortels van bomen afgesneden konden worden. Die maakte ik op aanvraag van een klant. Uiteindelijk waren de kwekers er enorm blij mee, omdat ze eerst alles met de hand moesten doen. Er volgden steeds meer klanten.” Volgens de oud-directeur was zijn uitvinding de start van de mechanisatie van de boomkwekerijsector.
Export
Vanaf 1975 groeide de export flink, vertelt Van Dam. „Dat begon in Engeland. Nu gaan de machines letterlijk de hele wereld over. Zeventig procent van onze productie is voor de export. En dat is bijzonder. Zonder hulp van de Heere hadden we niet zover kunnen komen.”
Inmiddels is Damcon flink gegroeid. Scheurwater legt uit dat de machines bedoeld zijn voor de vollegrondsteelt van bomen, planten en struiken, maar ook voor de groenvoorziening in bijvoorbeeld woonwijken. En dat is lucratief voor het bedrijf.
„Beleidsmakers zien steeds meer het nut van groen in”, licht de directeur toe. „Dat komt door de klimaatbeweging. Er moet aan allerlei regelingen voldaan worden, of er worden subsidies uitgedeeld voor vergroeningswerk. Voor boomkwekers levert dat goede jaren op. Zij verdienen geld, wat ze vervolgens weer bij ons investeren door betere machines te kopen.”
„Concurrentie is niet verkeerd, als het maar eerlijk gebeurt” - Jan van Dam, oprichter Damcon
Maar Damcon is niet de enige speler op de markt van de boomkwekerijmachines. Op de producten zit geen patent. Volgens de directeur is dat te gecompliceerd en te kostbaar voor het kleine aantal machines dat Damcon bouwt. Andere bedrijven maken ze dus na en bieden ze goedkoper aan. „Dat is jammer, maar er is niets aan te doen”, zegt Scheurwater. „Concurrentie is niet verkeerd, als het maar eerlijk gebeurt”, vult Van Dam aan.
Damcon is desondanks bezig met nieuwe ideeën voor de toekomst. „We proberen te innoveren met zonnepanelen op en het elektrificeren van machines. Maar omdat de meeste motorenmachines veel vermogen vragen, is dat lastig.”
Toch zijn er wel Damconmachines die op zonne-energie werken, zoals snoeiplateaus, een soort hoogwerkers. Scheurwater zegt bezig te zijn met het onderzoeken van mogelijkheden bij andere apparaten. „We blijven innoveren en arbeidsbesparende machines maken. Dat is ons doel”, zegt de directeur. „Maar uiteindelijk blijven we afhankelijk van God. We bouwen prachtige machines die bomen van dertig jaar oud en 12.000 kilo kunnen verplanten, maar we kunnen nog geen grassprietje laten groeien.”