Naast steeds meer ondernemingen komen nieuwbouwwijken in de gevarenzone. Het is niet langer vanzelfsprekend dat ze van drinkwater worden voorzien, meldde Vitens begin april. Persmanager Jeroen Bruning spreekt van een „zeer ongewenste situatie’’.

Er dreigt een tekort aan drinkwater en op sommige plaatsen is dat er al. Daar zijn meerdere oorzaken voor te noemen.  Zo is er af en toe sprake van onvoldoende aanvoer door rivieren of regen, of juist van een snelle afvoer van overtollig water. Daarnaast spelen de beregening voor de landbouw en toenemende verdamping door de opwarmende natuur een rol. Zeker dat laatste is een duidelijk gevolg van klimaatverandering.

„En dan neemt de vraag naar water ook nog steeds toe” - Jeroen Bruning, persmanager Vitens

Warme zomer

Bruning: „En dan neemt de vraag naar water ook nog steeds toe.” Soms is de vraag dan zo groot dat er nauwelijks aan kan worden voldaan. „Zoals in een warme zomer.”

Volgens Bruning heeft zijn bedrijf de problemen al jaren geleden zien aankomen en regelmatig aan de bel getrokken. Nu gebeurt dat opnieuw. Onder meer door Jelle Hannema, tot voor kort bestuursvoorzitter van Vitens. Hij heeft van zijn bedrijf een nieuwe taak gekregen. Als programmabestuurder gaat hij de leveringsproblemen benoemen én aanpakken.

Naar zee

Woordvoerder Bruning licht toe dat Hannema  in zijn nieuwe functie werkt aan een nieuwe infrastructuur, waardoor er meer drinkwater kan worden geproduceerd. Concreet houdt dat onder meer in dat er, in overleg met waterschappen, voor wordt gezorgd dat er minder regenwater wordt afgevoerd naar zee, waardoor er meer overblijft voor gebruik.

Bruning geeft aan dat daar winst valt te behalen, maar dat er nog een ander probleem speelt. „De provincies zijn verantwoordelijk voor de vergunningen voor waterwinning en we merken dat die vaak worden geweigerd. Dat komt doordat lokale overheden voortdurend verschillende belangen moeten afwegen. Ze moeten rekening houden met de landbouw, met de wensen van natuurorganisaties, met woningbouw en met de waterwinning.”

Kiezen

Bruning stelt vast dat er vaak keuzes worden gemaakt die de productie van schoon drinkwater op veel plaatsen vertragen of zelfs onmogelijk maken. „De provincies durven niet te kiezen, en daardoor ontstaan steeds vaker problemen. Dat moet anders. De waterwinning moet voorrang krijgen. Anders zullen de leveringsproblemen verder toenemen.”

Inmiddels kijkt Vitens kritischer naar bedrijven die aansluiting aanvragen. „We moeten wel”, geeft Bruning aan. Tegenwoordig toetsen we of ondernemingen echt water van een hoge kwaliteit nodig hebben.”

Dat er ook problemen voor nieuwbouwwijken dreigen, vindt Bruning minstens zo erg. „Zeker in deze tijd van woningnood.”

Amersfoort

Voormalig bestuursvoorzitter Hannema heeft aangegeven dat hij problemen verwacht in de regio’s Amersfoort en rond Enschede en Hengelo. En dat is volgens hem slechts het topje van de ijsberg.

Persmanager Bruning zegt dat de landelijke overheid inmiddels oog heeft voor de problemen. Demissionair minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat ziet volgens hem in dat er actie nodig is. Maar omdat de provincies zo’n grote rol spelen, moet volgens Vitens vooral bij hen het roer om. „Drinkwater is een eerste levensbehoefte. Het moet voor iedereen beschikbaar zijn en blijven.”