Vijlbrief noemt arbitrage Shell en Exxon ‘ongelooflijk’
Demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) noemt het „ongelooflijk” dat Shell en Exxon via arbitrage miljarden euro’s van de Staat eisen, nu de gaswinning in het Groningenveld definitief stopt. „Laat ik het daarbij houden”, zei hij diplomatiek tegen de Tweede Kamer in een debat over het dichtdraaien van de gaskraan.
De bewindsman wil vanwege de actie van beide bedrijven niet meer met ze verder praten over een alomvattend akkoord, waarbij de Staat de verantwoordelijkheid voor de afhandeling van de schade naar zich toe wil trekken. De bedrijven kopen daarmee hun verantwoordelijkheid af. „Ik vind het niet verstandig om daar nu met hen over door te praten”, zei Vijlbrief. Niet in de laatste plaats omdat het om „vele miljarden” gaat én het kabinet demissionair is.
Een motie van SP en GroenLinks-PvdA waarin het kabinet wordt opgeroepen alle gesprekken met Shell en Exxon te stoppen „en slechts de harde juridische lijn te hanteren” kreeg van Vijlbrief het advies ‘oordeel Kamer’. Dat betekent dat hij het prima vindt als een Kamermeerderheid dat voorstel steunt.
Hetzelfde geldt voor de oproep van de twee fracties aan het kabinet om alle opties in kaart te brengen op welke manier Shell en Exxon kunnen worden gedwongen om een extra financiële bijdrage te leveren aan het schadeherstel in Groningen. Beide bedrijven hebben „miljarden verdiend aan de gaswinning in Groningen”, maar willen „geen enkele morele verantwoordelijkheid nemen” voor de schade die zij met de gaswinning hebben veroorzaakt, vinden SP en GroenLinks-PvdA.
De moties volgen op de breed gedeelde verontwaardiging van de Tweede Kamer over het feit dat beide bedrijven door de Staat gecompenseerd willen worden voor het gas dat in de grond blijft, en opnieuw geld boven mensen stellen.
Vijlbrief is het ook „van harte eens” met een wijzigingsvoorstel van D66 en ChristenUnie. Beide fracties vinden dat de „maatschappelijke verantwoordelijkheidszin” van bedrijven bij nieuwe winningsplannen moet worden getoetst. Eerder in het debat hekelde D66-Kamerlid Tjeerd de Groot het maatschappelijk onverantwoord gedrag van Shell en Exxon. „Dit is een verstandig amendement”, zei Vijlbrief.
De Tweede Kamer stemt dinsdag over de amendementen, het wetsvoorstel en de moties.