Regering erkende leed bombardement Nijmegen jarenlang niet
Over het leed dat werd veroorzaakt door het bombardement van Nijmegen op 22 februari 1944 is decennialang niet gepraat, omdat het werd uitgevoerd door een bevriende natie. Ook de regering toonde heel lang een gebrek aan erkenning. Dat heeft demissionair staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid, Welzijn, Sport) donderdag in Nijmegen gezegd bij de 80e herdenking van het bombardement op de stad.
„Maar oorlogsleed moet je niet voor lief nemen”, aldus de staatssecretaris. „De oorlogen in Oekraïne en Gaza laten zien hoe dun de lijn van vrede naar oorlog is. En hoe groot het menselijk leed is als er bommen vallen. Vrijheid is niet gratis, zeker niet in tijden als deze, en daarom moeten we er alert op zijn dat de geschiedenis zich niet herhaalt.”
Door het bombardement kwamen ongeveer achthonderd mensen om en duizenden raakten gewond. Het bombardement was een inschattingsfout van Amerikaanse piloten. „Een meerderheid van de bombardementen en beschietingen in Nederland in de oorlog was van geallieerde origine. Zij hadden een immens luchtoverwicht en wilden in het bezette Nederland Duitse doelen raken”, aldus Ben Schoenmaker, directeur van het Instituut voor Militaire Historie.
Over de luchtoorlog die boven Nederland is gevoerd tussen 1940 en 1945 is weinig bekend. Tussen de 5500 en 6000 vliegtuigen zijn boven Nederland neergestort in de Tweede Wereldoorlog. Daarbij zijn zeker 8500 burgerslachtoffers gevallen, maar het kunnen er ook wel meer dan 20.000 zijn, aldus historici in Nijmegen. Donderdag presenteerde WO2NET, een samenwerkingsverband van het Netwerk Oorlogsbronnen en de Stichting Musea en Herinneringscentra ’40-’45, ook een speciale, doorzoekbare website over de luchtoorlog in de jaren 1940-1945.
Volgens Schoenmaker kennen de meeste mensen alleen het Duitse bombardement van Rotterdam in mei 1940, hoewel er in Nijmegen meer burgerslachtoffers vielen. „Ook weinig bekend zijn bijvoorbeeld het geallieerde bombardement van Den Haag in 1945, van de Maasbruggen bij Venlo, van de havens in Vlissingen, Breskens en Den Helder, van Montfort bij Roermond, dat werd weggevaagd. Telkens honderden doden. De luchtoorlog was gruwelijk en de burgerbevolking betaalde een hoge prijs.”
De EO zendt donderdagavond op NPO2 de tv-special De Middag van ’44 uit met daarin onder meer enkele overlevenden van het Nijmeegse bombardement.