Het demissionaire kabinet gaat akkoord met een historisch onderzoek naar de zeer geheime verzetsorganisatie Stay Behind uit de Koude Oorlog. Dat moet nabestaanden meer duidelijkheid geven over de rol van hun familieleden in de organisatie.
Stay Behind was een onderdeel van Defensie en moest in het geval van een bezetting van het land verzetsactiviteiten uitvoeren. Daarvoor werden tientallen geheime wapenopslagplaatsen aangelegd. Die werden in 1983 ontmanteld en in 1992 kwam er een eind aan Stay Behind.
Familie en nabestaanden van medewerkers van de organisatie vragen al langer om meer informatie. Het gaan dan bijvoorbeeld om een bevestiging van een lidmaatschap van Stay Behind. Het werk zorgde voor spanningen in gezinnen. Drie jaar geleden kregen de medewerkers al publieke erkenning van het kabinet.
Uit een verkennend onderzoek van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) blijkt volgens het kabinet dat het „slechts in uitzonderingsgevallen mogelijk is met zekerheid vast te stellen wie tot de Stay Behind-organisatie heeft behoord”. Daar zal een nieuw onderzoek weinig aan veranderen, schrijven premier Mark Rutte en minister Kajsa Ollongren van Defensie aan de Tweede Kamer.
De geheimhoudingsplicht geldt tot op de dag van vandaag. Tijdens het nieuwe onderzoek, dat ook door het NIMH zal worden uitgevoerd, zijn oud-medewerkers van Stay Behind tijdelijk niet gebonden aan die plicht. Het onderzoek zal naar verwachting drie jaar in beslag nemen.
