Minister mocht opleidingsplekken specialisten niet verdelen
Het ministerie van Volksgezondheid is dinsdag teruggefloten door de rechter. Het departement had in 2022 bepaald hoeveel medisch specialisten elk ziekenhuis mag opleiden, maar had daar helemaal geen bevoegdheid voor. De verdeling is daarom teruggedraaid door het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb), de hoogste rechter. De uitspraak is definitief, er is geen hoger beroep mogelijk.
In het zogeheten verdeelplan had de toenmalige minister Ernst Kuipers voor elke specialisatie bij elk ziekenhuis bepaald hoeveel ‘instroomplaatsen’ er waren. Zo mocht het Leids Universitair Medisch Centrum dat studiejaar onder anderen zeven anesthesiologen, vier cardiologen, vijf kindergeneeskundigen en vier psychiaters aan hun vervolgopleiding laten beginnen .
De ziekenhuizen in Leiden, Den Haag, Delft, Gouda en Leiderdorp vochten samen dat plan aan. Zij kregen in totaal honderd opleidingsplaatsen en vonden dat te weinig.
Het CBb oordeelt nu dat de verdeling „geen wettelijke grondslag” heeft. Het is aan de toezichthouder, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), om ziekenhuizen geld te geven voor de opleiding van specialisten. Dat budget bepaalt het aantal plekken. De minister mag de NZa wel algemene aanwijzingen geven, maar mag niets beslissen over ziekenhuizen en andere zorginstellingen zelf. Daar gaat de NZa over. De minister is dus „buiten zijn bevoegdheid getreden” met de verdeling.
De uitspraak heeft geen directe gevolgen voor geneeskundestudenten die op grond van het verdeelplan zijn aangenomen of afgewezen voor een opleiding tot medisch specialist. „Die vraag is niet aan ons voorgelegd. Wij hebben geconstateerd dat het ministerie niet bevoegd is, het verdeelplan is weg. Hoe het nu verder moet is aan de minister”, licht een woordvoerster van het CBb toe.
Het Leids Universitair Medisch Centrum, dat de specialistenopleidingen in de regio coördineert, noemt de uitspraak „een goede stap in de juiste richting. Door het verdeelplan is scheefgroei ontstaan. Ziekenhuizen in andere regio’s die geen studenten opleiden, kregen wel opleidingsplaatsen toegewezen, waardoor die regio’s veel te groot werden. Nu moet de overheid terug naar de tekentafel. We gaan dit onmiddellijk bespreken met het ministerie. De consequenties voor studenten kunnen we nog niet overzien.”
Demissionair minister Conny Helder (Volksgezondheid) gaat de uitspraak bestuderen en maakt later bekend wat de gevolgen zijn, zegt haar woordvoerder. Die merkt ook op dat in beroep gaan op de uitspraak niet mogelijk is. „Dat betekent dat we ons ertoe moeten verhouden.”