De belangrijkste inkomstenbron voor gemeenten is het gemeentefonds. Daarin komt het geld dat de Rijksoverheid uitkeert aan gemeenten. In 2026 krimpt dat fonds en volgens de VNG is dat een belangrijke oorzaak voor de vele tekorten in begrotingen.

De gemeenten die niet tegen tekorten aankijken, hebben volgens de VNG een „nipt sluitende” begroting opgesteld voor 2026 en 2027. Naast de cijfers vroeg BDO een aantal gemeenten ook naar de keuzes achter de begrotingen. Zij gaven aan uit vrees voor nog grotere tekorten terughoudend te zijn met het inplannen van investeringen, bijvoorbeeld in nieuwe schoolgebouwen.