De derdelanders waren na de Russische inval twee jaar geleden gevlucht uit Oekraïne, waar ze met een tijdelijke verblijfsvergunning werkten of studeerden. In Nederland kregen ze bescherming, net als Oekraïners en derdelanders met een permanente verblijfsvergunning voor Oekraïne. Ze mochten hier wonen, werken en studeren, en kwamen in aanmerking voor leefgeld.

Het kabinet wilde daar vorig jaar mee stoppen, maar de derdelanders stapten naar de rechter. De zaak kwam uiteindelijk terecht bij de Raad van State, de hoogste rechter. Die besliste woensdag dat de overheid de bescherming niet tussentijds mag stoppen, maar dat de regeling op 4 maart verloopt. Daarna moeten de derdelanders vertrekken uit Nederland of hier asiel aanvragen.

VluchtelingenWerk zegt dat de derdelanders in de afgelopen anderhalf jaar „ten onrechte in een rollercoaster hebben gezeten, met steeds weer veranderend beleid en deadlines die last minute steeds weer werden verschoven. Dit heeft ontzettend veel stress veroorzaakt.”

De organisatie vraagt de overheid om de derdelanders „met coulance en welwillendheid” te helpen als ze teruggaan naar hun land van herkomst. „Omdat ze zo lang in onzekerheid hebben gezeten. Ten onrechte, oordeelt de Raad van State nu. Dat heeft zijn tol gevergd van deze groep.”

Daarnaast wil VluchtelingenWerk dat gemeenten, de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zich goed voorbereiden op de gevolgen van de uitspraak. „In tegenstelling tot eerdere deadlines die verstreken, zou zorgvuldigheid boven snelheid moeten gaan.”