Dat schrijft een PvdA-commissie onder leiding van de Leidse hoogleraar dr. R. B. Andeweg in haar gisteren verschenen rapport ”De leidende burger”. Volgens de commissie geeft het door haar voorgestelde systeem, dat in België al bestaat, de kiezer meer invloed op de personele samenstelling van de Tweede Kamer. (als er ruimte is, mag voorgaande zin ook mee. Mvg, KdG) PvdA-leider Bos wil het voorstel in de fractie bespreken. Als die ermee akkoord gaat, schuift de PvdA op in de richting van de VVD, die het voor kiezers veel makkelijker wil maken om een voorkeursstem uit te brengen.

Het PvdA-voorstel wijkt af van het kabinetsplan, dat kiezers de mogelijkheid wil geven zowel op een regionale als op een landelijke kandidaat te stemmen. Bij veel fracties, ook bij regeringspartijen CDA en VVD, bestaat echter verzet tegen dat plan.

De commissie-Andeweg bepleit in haar rapport verder de invoering van drie volksraadplegingen om de betrokkenheid van de kiezer bij de politiek te versterken: een raadplegend referendum om beleid te initiëren, een correctief referendum om wetgeving terug te draaien en een correctief referendum over grondwetswijzigingen.

De grondwet moet worden herschreven in heldere en begrijpelijke taal, vindt Andeweg. De omvang kan flink worden beperkt tot toetsbare grondrechten en de fundamentele spelregels van de democratie. Rechters moeten vervolgens lagere wetgeving aan de hele grondwet kunnen toetsen.

De commissie wil verder de provincies afschaffen, omdat de afstand tussen provinciebestuur en burger te groot is. In plaats van de provincies zouden er dertig regio’s moeten komen.

Voorts stelt de commissie voor de Eerste Kamer samen te voegen met een deel van de Raad van State tot een zogeheten Reflectiekamer. Die moet het recht krijgen om door de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerpen na behandeling terug te sturen met het verzoek het wetsvoorstel op bepaalde punten aan te passen.