Guterres dringt in VN-Veiligheidsraad aan op wapenstilstand Gaza
Volg de laatste ontwikkelingen van de oorlog in Israël via dit liveblog.
Advertentie
De Duitse regering neemt aan dat in de Gazastrook een Duits gezin is gedood. Het ministerie van Buitenlandse Zaken reageert daarmee op verscheidene berichten in media dat een uit zes personen bestaand Duits gezin is omgekomen door een Israëlisch bombardement op hun huis.
„We moeten er helaas op dit moment van uitgaan dat een gezin van zes personen onder de slachtoffers van de gevechten in de Gazastrook is”, aldus een verklaring van het ministerie. De krant Süddeutsche Zeitung meldde op basis van familieleden van de slachtoffers dat het bombardement op 25 oktober was.
De president van de Palestijnse Autoriteit, Mahmoud Abbas, heeft gezegd dat de VS met een veto in de Veiligheidsraad „medeplichtig zijn aan de volkerenmoord, de etnische zuiveringen en oorlogsmisdaden die Israël tegen Palestijnen pleegt.” De VS zijn volgens Abbas „verantwoordelijk voor het bloedvergieten van kinderen, vrouwen en ouderen”. De VS hebben in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties hun veto uitgesproken over een resolutie die een onmiddellijk staakt-het-vuren eist in de Gazastrook. Groot-Brittannië onthield zich van stemming en de dertien overige leden stemden voor de resolutie.
De Amerikaanse houding in het conflict is volgens Abbas „agressief en immoreel en een regelrechte schending van alle humanitaire waarden en beginselen”. Volgens de Amerikaanse VN-gezant Robert Wood was de resolutie „niet realistisch”. Het veto betekent een klap voor de pogingen van VN-chef António Guterres en een reeks Arabische landen de strijd in de Gazastrook te stoppen, om te beginnen met een humanitair staakt-het-vuren. In de laatste week van november was er een gevechtspauze van een week voor de uitwisseling van gevangenen en gijzelaars en voor hulp aan de Gazastrook.
Een groep Arabische en islamitische landen heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken juist gezegd dat de VS veel meer druk op Israël zouden moeten uitoefenen om een bestand in acht te nemen. Blinken ontving vrijdag collega’s uit landen van de Arabische Liga en de Organisatie van Islamitische Samenwerking. Het ging om de buitenlandministers van Egypte, Jordanië, de Palestijnse gebieden, Qatar, Saudi-Arabië en Turkije.
Sinds de Israëlische aanvallen op de dichtbevolkte kuststrook begonnen, zijn er volgens de Palestijnse autoriteiten circa 17.500 mensen gedood, overwegend vrouwen en minderjarigen. De aanvallen op de Gazastrook gaan onverminderd door.
De Israëlische strijdkrachten hebben nog ongeveer twee maanden nodig in de Gazastrook om de „eerste fase” van de oorlog tegen Hamas af te ronden, aldus een defensiefunctionaris. Het leger voorziet nog drie tot vier weken om zijn huidige offensief in het zuidelijke Hamasbolwerk Khan Younis te voltooien en nog eens drie tot vier weken van intensieve gevechten.
De topfunctionaris zei tegen Amerikaanse media dat de Verenigde Staten, de trouwste bondgenoot van Israël, geen deadline stellen voor het beëindigen van de Israëlische militaire operaties in Gaza. Maar Washington heeft wel aangegeven dat de tijd begint te dringen, melden ook Israëlische media over de inschatting van de hooggeplaatste ambtenaar. De Amerikaanse regering zou graag zien dat Israël de intensieve operaties tegen het einde van december beëindigt. Jeruzalem denkt dat de strijdkrachten minstens tot eind januari nodig hebben.
Israël probeert inmiddels iets meer dan twee maanden Hamas te vernietigen, nadat de terreurgroep op 7 oktober een ongekende aanval op Israël had uitgevoerd.
Na een gevechtspauze is de oorlog tussen Israël en Hamas eind vorige week weer in alle hevigheid opgelaaid. Daarmee lijkt de kans dat er opnieuw gijzelaars vrij zullen komen een stuk minder groot.
VN-topman António Guterres heeft in de VN-Veiligheidsraad verklaard dat hij wil dat de raad zich inzet voor een staakt-het-vuren om humanitaire redenen in de Gazastrook. De vijftien lidstaten stemmen vrijdag nog over een resolutie waarin wordt opgeroepen tot een dergelijk bestand.
De bijeenkomst van de Veiligheidsraad wordt gehouden in opdracht van Guterres. Die deed als secretaris-generaal een zeldzaam beroep op Artikel 99 van het Handvest van de VN. Daarmee laat hij weten de oorlog tussen Israël en Hamas te zien als een bedreiging voor de internationale vrede en veiligheid.
Er is volgens de secretaris-generaal geen effectieve bescherming van burgers in Gaza. Geen enkele plek zou meer veilig zijn. Israël voert massaal aanvallen uit op het gebied, waardoor volgens het door Hamas gecontroleerde ministerie van Gezondheid ongeveer 17.500 mensen zijn omgekomen. Volgens het ministerie sterven dagelijks tientallen gewonden omdat ze niet de juiste zorg krijgen.
De oorlog begon twee maanden geleden toen Hamas een enorme verrassingsaanval tegen Israël begon. Het geweld van de Palestijnse groepering is volgens Guterres niet te rechtvaardigen. In Israël zijn ongeveer 1200 doden gevallen. Maar Guterres stelt ook dat de acties van Hamas de „collectieve bestraffing” van Palestijnen niet rechtvaardigt. Hij dringt aan op de bescherming van burgers en de levering van levensreddende hulpgoederen.
De VN-Veiligheidsraad is er niet eerder in geslaagd een resolutie aan te nemen over de oorlog tussen Israël en Gaza. Een resolutie is aangenomen als minstens negen leden voor stemmen en de vijf permanente leden geen gebruikmaken van hun vetorecht. Het lijkt erop dat de Verenigde Staten, een van de permanente leden, mogelijk een veto zal indienen. Dat land zegt namelijk momenteel niet achter verdere actie van de Veiligheidsraad te staan.
Twee hoge Hamas-militairen worden toegevoegd aan de EU-lijst van terroristen. De EU-landen hebben dat vrijdag in Brussel besloten als reactie op de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober.
Hamas als organisatie staat, soms kort onderbroken, vanaf 2003 op de terreurlijst van de EU. Door de toevoeging van individuele Hamas-leden hoopt de EU de geldstromen van Hamas effectiever op te drogen. Deze militaire leiders lopen als individu nu meer in het oog en mogen geen financiële transacties doen met overheden of bedrijven in de EU. Ook worden hun tegoeden in de EU bevroren.
De militaire operatie waarbij Hamas op 7 oktober Israël binnenviel heeft aangetoond dat de terroristenbeweging ondanks sancties van onder meer de EU, de Verenigde Staten en Israël, toch aan voldoende geld en middelen weet te komen.
Hamas werd voor het eerst in 2003 op de terreurlijst van de EU geplaatst, maar rechtszaken die Hamas daarover heeft aangespannen, maakten dat er perioden waren met onduidelijkheid over de juridische status daarvan. De EU kenmerkte Hamas in 2018 opnieuw als terroristische organisatie. Dit is in 2021 nog eens door het EU-hof bekrachtigd.
De EU bekijkt de lijst van mensen en organisaties op de EU-sanctielijst geregeld opnieuw en werkt die ten minste elke zes maanden bij. Vervolgens worden veranderingen aan de lijst goedgekeurd door de gezamenlijke EU-landen.
Mensenrechtendeskundigen van de Verenigde Naties roepen de VN-lidstaten op alles te doen om een „onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren in Gaza” te bevorderen. Vrijdag komt de VN-Veiligheidsraad bijeen om zich te buigen over het conflict in de Gazastrook.
Volgens een verklaring van het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten (OHCHR) moet er nu gehandeld worden om „Gaza te redden van de totale vernietiging en massale sterfte”. VN-chef António Guterres heeft de VN-Veiligheidsraad bijeengeroepen om actie te ondernemen om „de totale instorting van de maatschappelijke orde en het humanitaire systeem” in de Gazastrook te voorkomen.
Humanitaire instanties van de VN spreken van een „apocalyptische” situatie in Gaza. Sinds een week lange gevechtspauze tussen Hamas en Israël afliep begin december wordt er weer hevig gevochten in het Palestijnse gebied. Volgens de VN zijn er in de afgelopen zeven dagen meer dan 2000 Palestijnen gedood.
De 56-jarige Amin A., verdacht van het werven van fondsen voor Hamas, blijft voorlopig in voorarrest. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam vrijdag bepaald. Donderdag vroeg A. tijdens een tussentijdse zitting in zijn zaak om al dan niet voorlopig op vrije voeten te worden gesteld. De rechtbank wees dat verzoek af, omdat er volgens haar sprake is van vlucht- en herhalingsgevaar.
A. zou volgens de huidige aanklacht zo’n 6 miljoen euro aan fondsen hebben geworven voor Hamas dan wel aan Hamas gelieerde organisaties. Ter zitting zei de officier van justitie donderdag dat er inmiddels een bedrag van 11,7 miljoen euro „in beeld” komt. Zij merkte ook op dat de huidige situatie in de Gazastrook het gevaar voor herhaling groot maakt.
A., Syriër van geboorte, is in Nederland sinds jaar en dag een bekende Palestijnse activist. Hij wijst de beschuldigingen van de hand. De FIOD arresteerde A. en zijn destijds 25-jarige dochter op 22 juni in hun woonplaats Leidschendam. Het onderzoek begon naar aanleiding van meldingen van ongebruikelijke transacties door de Financial Intelligence Unit en „krantenartikelen over een fondsenwerver in Europa voor Hamas”, zei het OM destijds. De dochter is inmiddels weer op vrije voeten.
Het onderzoek is nog in volle gang. Ook dat aspect woog de rechtbank mee bij de beslissing de verdachte voorlopig in de cel te houden. De volgende tussentijdse zitting is op 5 maart.
De Israëlische strijdkrachten zeggen in het afgelopen etmaal meer dan 450 doelen in de Gazastrook te hebben getroffen. Dat is het grootste aantal sinds het aflopen van een tijdelijk bestand tussen Israël en Hamas vorige week.
Ook laten de strijdkrachten weten door te gaan met het zoeken en vernietigen van onder meer „tunnelschachten, wapens en andere terroristische infrastructuur”. Bij de massale aanvallen zouden ook Hamasstrijders zijn gedood, onder meer in de zuidelijke stad Khan Younis.
De Israëlische aanvallen op de Gazastrook hebben bijna 17.200 mensen het leven gekost. Volgens de autoriteiten in het door Hamas bestuurde gebied gaat het met name om vrouwen en kinderen. In Israël zijn door de oorlog zo’n 1200 doden gevallen.
Advertentie
Hamas zegt een Israëlische operatie om gijzelaars te bevrijden in de Gazastrook te hebben verijdeld. Er zouden meerdere doden zijn gevallen, onder wie een gijzelaar.De gedode gijzelaar was volgens Hamas een 25-jarige Israëlische militair. Hoe de gijzelaar om het leven is gekomen, is niet duidelijk.
De Palestijnse terreurbeweging Hamas viel Israël op 7 oktober aan en nam daarbij volgens de Israëlische krijgsmacht zo’n 240 gijzelaars gevangen, onder wie Israëlische burgers, militairen en buitenlanders. Tijdens een gevechtspauze van een week, eind november, liet Hamas zo’n honderd gijzelaars vrij. Israël liet 240 Palestijnse gevangenen vrij.
Israëlische strijdkrachten hebben volgens het Palestijnse gezondheidsministerie zes Palestijnen gedood op de bezette Westelijke Jordaanoever. De Israëlische krijgsmacht (IDF) zegt nog onderzoek te doen naar de berichten. Volgens het ministerie werd het vluchtelingenkamp Al Fara in de buurt van de noordelijke plaats Tubas aangevallen door Israëlische militairen.
De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin heeft er bij zijn Israëlische ambtgenoot Yoav Gallant op aangedrongen dat er meer gedaan moet worden voor de burgers in de Palestijnse gebieden. Hij sprak daarnaast wel zijn „aanhoudende steun voor het Israëlische recht om zichzelf te verdedigen tegen terrorisme” uit, staat in een verklaring van het Amerikaanse ministerie van Defensie.
Austin en Gallant hebben besproken hoe het nu gaat met de strijd tegen Hamas, meldt het Pentagon. De Amerikaan heeft daarbij ook zijn zorgen uitgesproken over de gang van zaken in zowel Gaza als op de Westelijke Jordaanoever. In Gaza moeten burgers beschermd worden en moet meer humanitaire hulp toegelaten worden, zegt het Pentagon. Ook moet volgens Austin opgetreden worden tegen extremisme door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken was donderdag nog uitzonderlijk kritisch over het Israëlische optreden in het zuiden van Gaza, waarbij hij een „gat” opmerkte tussen „de intentie om burgers te beschermen en de daadwerkelijke resultaten die we ter plekke zien”.
Een speciaal humanitair gezant voor Gaza en de regio moet de hulpverlening aan de Palestijnse kuststrook verbeteren. Minister Geoffrey van Leeuwen (Ontwikkelingssamenwerking) heeft oud-ambassadeur Marjanne de Kwaasteniet op deze post benoemd. „De toegang tot mensen in nood en de bescherming van hulpverleners zijn niet gegarandeerd. Daar gaat onze gezant zich voor inzetten. Al onze aandacht is erop gericht om ervoor te zorgen dat er maximaal humanitaire hulp wordt geboden in Gaza”, aldus de demissionaire minister.
De speciaal gezant gaat werken aan het verbeteren van ongehinderde toegang voor noodhulp in Gaza, de veiligheid van hulpverleners en de bevordering van humanitaire pauzes en corridors om mensen te kunnen helpen of te evacueren naar veilige plekken, aldus een verklaring van Van Leeuwen. De Kwaasteniet zal samenwerken met collega-gezanten van de VS en Duitsland. Ze was eerder onder meer ambassadeur bij de NAVO en in Turkije en Jordanië.
Hulporganisaties hebben het kabinet opgeroepen zich uit te spreken voor een permanent staakt-het-vuren om hulpverlening mogelijk te maken. De regering wil tot dusver niet verder gaan dan te pleiten voor humanitaire gevechtspauzes zolang Hamas volgens haar een bedreiging voor Israël vormt.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken heeft Israël gemaand meer te doen om burgers in Gaza te beschermen. Blinken zei donderdag dat er een kloof is tussen Israëls „intentie om burgers te beschermen en de daadwerkelijke resultaten die we zien.”
Volgens het Witte Huis heeft president Joe Biden donderdag in een telefoongesprek met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu ook gehamerd op meer bescherming van burgers, wat hij een „cruciale noodzaak” zou hebben genoemd. Biden zou erop hebben aangedrongen dat burgers in Gaza de kans krijgen te vertrekken uit gebieden waar de strijd het hevigst wordt gevoerd.
Volgens het aan Hamas gelieerde gezondheidsministerie in Gaza zijn sinds de start van de oorlog meer dan 17.170 Palestijnen gedood en zijn 46.000 mensen gewond geraakt. Israël begon met het bombarderen van doelen in Gaza nadat Hamas op 7 oktober bij een aanval in Israël 1200 mensen had gedood en 240 mensen als gijzelaars had meegenomen.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties houdt vrijdag overleg over de situatie in de Gazastrook. De Verenigde Arabische Emiraten, tijdelijk lid van de raad, hebben een nieuw voorstel tot een staakt-het-vuren ingediend. Eerdere pogingen om een dergelijke resolutie door de Veiligheidsraad te krijgen, zijn mislukt omdat de Verenigde Staten hun vetorecht gebruikten. Net als Israël denken de VS dat een staakt-het-vuren in het voordeel van Hamas zal uitpakken.
Israël heeft ingestemd met een verzoek van de Verenigde Staten om de grenspost Kerem Shalom in het zuidwesten van het land te openen voor de inspectie van hulpgoederen die naar de Gazastrook worden vervoerd. Dat meldt een hoge Amerikaanse functionaris donderdag aan persbureau Reuters.
Voor de oorlog in oktober begon, ging zestig procent van het vrachtverkeer richting Gaza via Kerem Shalom, een grensovergang tussen Israël, Gaza en Egypte. De VS vragen Israël al weken de grenspost open te stellen voor de inspectie van trucks met hulpgoederen.
Ook de Verenigde Naties drongen er al eerder bij Israël op aan Kerem Shalom in te zetten voor humanitaire hulp. VN-noodhulpchef Martin Griffiths zei donderdag dat een opening van de grenspost „het eerste wonder in enkele weken” zou zijn en een „boost” zou geven aan het logistieke proces rond de noodhulp.
De Amerikaanse functionaris gaf niet aan wanneer de grenspost open zal gaan.
Israëlische media hebben donderdag beelden gedeeld van tientallen Palestijnse mannen die handboeien om hebben, geblinddoekt zijn en alleen ondergoed dragen. Volgens het Israëlische leger gaat het om „terroristen die zich hebben overgegeven”.
Beelden van de gevangenen gaan ook volop rond op sociale media. De Israëlische krant Haaretz meldt dat het gaat om Hamasstrijders die zich in het noorden van de Gazastrook hebben overgegeven. Het zou gaan om de grootste groep sinds het begin van de oorlog. Om hoeveel personen het precies gaat, is niet duidelijk.
Advertentie