Twaalf hoog in Havana
Cuba heeft onmiskenbaar twee gezichten. Enerzijds dat wat de leiders westerse toeristen maar al te graag voorschotelen. Dat het een paradijselijk eiland is voor een zonovergoten vakantie met heerlijke stranden, riante hotels en geweldige restaurants. Dat het ook een land is waar de kerk geen strobreed in de weg wordt gelegd.
Maar wie zich niet wil laten misleiden, ziet en hoort heel andere dingen. Als die vriendelijke kok in een restaurant opeens schichtig om zich heen kijkt en fluisterend vraagt: „Hebben jullie soms vitamine C bij je?” En in de stad en op het platteland moeten de gewone man en vrouw knokken om te overleven.
Gedreven
Ook de kerk heeft die twee gezichten. Er zijn Cubaanse kerken die bij de overheid geregistreerd staan. Waarbij naar buiten toe het beeld in stand wordt gehouden dat er godsdienstvrijheid is. Maar waar de boodschap die daar klinkt er vaak een is die de macht van de staat legitimeert.
Anderzijds zijn er van oost tot west vele niet-geregistreerde kerken. Waarbij je tijdens een bezoek al snel merkt hoezeer de voorgangers samen met hun vrouwen en kinderen gedreven zijn om de Bijbelse boodschap van zonde en genade in leer én leven uit te dragen.
Zo krijg je op Cuba beschamend onderwijs. Als een voorganger vraagt uit welke catechismus je je kinderen onderwijst. Als een moeder spontaan vertelt hoe de Heere voorzag in grote nood. Als een puber op de vraag naar zijn toekomst antwoordt dat hij bidt of God de weg wijst. Als een schoolmeisje zonder opsmuk aangeeft ’s morgens om vijf uur op te staan om eerst alléén en dan als gezin de dag met de Heere te beginnen. Als een echtpaar vier uur (!) reist om een kerkdienst bij te wonen.
Gereformeerd
De duivel zit niet stil op Cuba. Er waait allerlei wind van leer. Bijvoorbeeld die van een liberale theologie. Ook zijn er veel charismatische invloeden. Het welvaarts evangelie krijgt aanhang.
Maar er zijn er ook die Owen pakken. A Brakel lezen. Watson en Matthew Henry raadplegen. Die zich verdiepen in de Heidelbergse Catechismus. En bovenal de Bijbel zelf grondig bestuderen. Er is honger naar Gods Woord. En dat wordt onmiskenbaar gezegend. Er komen voorgangers tot reformatorische inzichten. Ook op Cuba breidt de Heere Zijn Koninkrijk uit.
Bovenste etage
Zo kun je verwonderd luisteren naar wat er onder de meest erbarmelijke omstandigheden wordt verteld over hoe de Heere door Zijn Woord en Geest werkt. Zoals op de bovenste etage van een armoedige flat in Havana. Het jonge echtpaar op de twaalfde verdieping verlangt ernaar om dicht bij de Heere te leven en in Zijn dienst werkzaam te zijn. Ook al maakt een voorganger kilometers verderop op confronterende wijze duidelijk hoe de situatie op het eiland is: „We zijn vrij in de Heere, maar gevangen op Cuba.”
Ds. W.L. van der Staaij is voorzitter van de Spaanse Evangelische Zending (SEZ). Samen met twee medewerkers bracht hij een bezoek aan Cuba. Slot van drie impressies.
