De 23–jarige luitenant–vlieger wil vanwege haar werk in Irak niet met haar naam in de krant, net zo min als haar collega, een kapitein van 31. De twee hebben inmiddels ruime ervaring met missies in Irak en stellen dat het de afgelopen maanden duidelijk rustiger is geworden in Al Muthanna. In totaal vlogen de Apache–helikopters inmiddels al ruim 1400 uur in meer dan zeshonderd missies. „Van de Apaches gaat een heel duidelijk preventieve werking uit. Onze dagelijks aanwezigheid in het gebied zorgt ervoor dat zaken niet uit de hand lopen", aldus de kapitein–vlieger.

De Apache werd in de jaren tachtig door de Amerikanen ontworpen als een echte vechtmachine, bedoeld om grote tankeenheden uit te schakelen. In de Golfoorlog in 1991 gebeurde dat ook. Maar inmiddels is het indrukwekkende arsenaal aan wapens (Hellfire–antitankraketten, ongeleide raketten en een 30 mm boordkanon) niet meer het belangrijkste. Van tankkiller is de Apache een vredeswapen geworden dat bovendien veelal wordt ingezet om zijn waarnemingscapaciteiten.

Onder de sensoren bevindt zich een tv–camera die 127 keer kan inzoomen en daarom al op grote afstand situaties kan opnemen en inschatten. Ook heeft de heli infraroodcamera’s en warmtesensoren aan boord. „Onze sensoren zijn eigenlijk ons allerbelangrijkste wapensysteem", zegt de eerdergenoemde luitenant–vlieger. De Apaches zijn hier gekomen „als ogen en oren van de bataljonscommandant, niet als wapenplatform", zegt ook de commandant van het heli–detachement, luitenant–kolonel E. Ruizendaal. Minister Kamp van Defensie stuurde de Apaches naar Irak na de moord op sergeant–1 Dave Steensma, op 10 mei vorig jaar in As Samawah.

De gevaarlijke uitstraling is een tweede wapen. „In het verleden heeft Saddam Hussein de sjiitische bevolking hier in het zuiden van Irak vaak met helikopters aangepakt", aldus Ruizendaal. De angst voor heli’s zit er bij de lokale bevolking nog altijd goed in, blijkt nu.

Maar ook terroristen hebben ontzag voor de Apache. Toen Nederlandse militairen op 14 augustus in Ar Rumaythah in een hinderlaag werden beschoten en wachtmeester Jeroen Severs van de Marechaussee onmiddellijk werd gedood, hield het beschieten van de Nederlanders pas op met de komst van twee Apaches.

Maar ook in het redelijk rustige zuiden van Irak zijn helikopters altijd kwetsbaar voor onverwacht geweervuur van de grond. Vorige week nog werd een Italiaanse boordschutter van een helikopter vanaf de grond met een schot gedood. De Nederlanders hanteren daarom voor de Cougar–transporthelikopters een standaardregel: zo hard mogelijk vliegen en niet boven een bepaalde locatie blijven hangen. Standaard vliegen de Cougars daarom minimaal 180 kilometer per uur. De Apache is bepantserd tegen kogels en daarmee een stuk minder kwetsbaar.