Turkse minister pleit in Moskou voor hervatting graandeal
De Turkse buitenlandminister Hakan Fidan heeft donderdag bij zijn bezoek aan zijn Russische collega in Moskou gepleit voor een hervatting van de verlopen graandeal. De overeenkomst, die de export van Oekraïens graan over de Zwarte Zee mogelijk maakte, is volgens hem „cruciaal” voor de wereldwijde voedselzekerheid.
De deal strandde in juli omdat Rusland vindt dat de eigen landbouwexport onterecht wordt getroffen door sancties. Rusland is bereid zich vanaf „morgen” weer aan de deal te houden als de handelsbelemmeringen verdwijnen, maar er zijn geen signalen dat dit gaat gebeuren. Dat zei de Russische minister Sergej Lavrov tijdens een persmoment met Fidan.
De Turkse minister verklaarde tijdens het overleg het belang van de Russische eisen te hebben erkend en dat de VN „een geschikte basis” heeft voorgesteld voor het opnieuw invoeren van de deal. Maar daar ging Lavrov niet in mee. Hij zei dat in het voorstel beloftes staan in plaats van garanties.
Fidan en Lavrov praten ook vrijdag nog. Hun overleg geldt als voorbereiding op een ontmoeting tussen leiders Recep Tayyip Erdogan en Vladimir Poetin. Die treffen elkaar binnenkort in Rusland. Ook dan wordt de graandeal besproken. Zowel Oekraïne als Rusland heeft een alternatief bedacht voor de overeenkomst, maar Turkije wil dat de beide partijen zich weer aan de oorspronkelijke afspraken gaan houden en hoopt daarmee de weg vrij te maken voor vredesonderhandelingen.
De graandeal geldt nog altijd als een van de weinige diplomatieke successen sinds het uitbreken van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland. In bijna een jaar tijd werden vanuit Oekraïne bijna 33 miljoen ton aan graan en andere landbouwproducten geëxporteerd. Dit zorgde ervoor dat de wereldwijde voedselprijzen zakten, nadat die na de Russische inval in februari 2022 stegen. De deal kwam tot stand met hulp van Turkije en de Verenigde Naties.